موتوربازها به خوبی می‌دانند تیونینگ‌هایی که می‌توان روی موتورسیکلت انجام داد، در مقایسه با اتومبیل محدودتر هستند. به طور کلی ارتقای یک موتورسیکلت بیشتر به لوازم جانبی آن و مواردی همچون ارتقای لاستیک، سیستم تعلیق و اگزوز محدود می‌شود. در این بین محبوب‌ترین تغییر بین موتورسواران ارتقای اگزوز و تقویت صدای آن است. گرچه وظیفه اصلی اگزوز دفع دود حاصل از احتراق است، اما این قطعه به دلیل صدایی که تولید می‌کند بسیار بیشتر از سایر بخش‌های موتورسیکلت مورد قرار دارد. اگزوز بخشی از سیستم تنفسی پیشرانه محسوب می‌شود. با تغییر و ارتقا ورودی هوا یا نصب هواکش و فیلتر هوای اسپرت نیز می‌توانید تغییراتی را در صدای موتورسیکلت ایجاد کنید، اما تاثیر آن‌ها به اندازه تعویض منبع اگزوز محسوس نیست. در ادامه مطلب خواهیم دید که چگونه صدای اگزوز موتورسیکلت را عوض کنیم و چه تغییراتی لازم است تا یک موتورسیکلت صدای بهتری داشته باشد.
چگونه صدای اگزوز را عوض کنیم؟
برای اینکه بدانیم چگونه می‌توان صدای اگزوز موتورسیکلت را عوض کرد، باید ابتدا بدانیم که اگزوز چگونه کار می‌کند و صدا چطور از موتورسیکلت بیرون می‌آید. جالب است بدانید که صدای تولید شده توسط موتورسیکلت شما فقط از اگزوز به گوش نمی‌رسد. اگر موتورسیکلت شما از انواع هوا خنک باشد، بخش زیادی از صدایی که می‌شنوید از خود بلوک موتور به گوش می‌رسد. در موتورهای هواخنک، سازندگان برای انتقال بهتر حرارت موتور به بیرون و به پره‌های روی بدنه، بلوک موتور را با ضخامت کمتری می‌سازند.
صدای تولید شده توسط موتورسیکلت شما فقط از اگزوز به گوش نمی‌رسد و ممکن است بخشی از آن سمت بلوک موتور باشد
نازک‌تر بودن بلوک موتور باعث انتقال بیشتر صدای ناشی از احتراق به بیرون می‌شود و همین مورد اصلی‌ترین دلیل برای زیاد بودن صدای این موتورسیکلت‌ها است. به بیان بهتر اگر یک منبع اگزوز خیلی بی‌صدا و بزرگ را هم روی یک موتور هواخنک نصب کنید همچنان صدای قابل توجهی خواهد داشت. داستان در مورد موتورسیکلت‌های آب خنک متفاوت است. به خاطر شباهت بیشتر موتورهای آب خنک به موتور اتومبیل، صدای شنیده شده از بلوک این موتورها کم‌تر است بیشتر صدای موتور از اگزوز بیرون می‌آید.
برای عوض کردن صدای اگزوز موتورسیکلت راه‌های زیادی وجود دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مواردی زیر اشاره کرد:
- تعویض منبع اگزوز
- تعویض خروجی اگزوز
- حذف اگزوز و کوتاه کردن اگزوز
در میان این روش‌های غیر اصولی‌ترین انتخاب، حذف اگزوز یا قرار دادن یک لوله خالی است. در این حالت هیچ مانعی در راه صدای تولیدی موتور وجود ندارد و موتورسیکلت، صدایی بسیار بلند گوش خراش خواهد داشت. این انتخاب بیشتر برای موتورسیکلت‌هایی مناسب است که در شهر استفاده نمی‌شوند یا مخصوص مسابقه در پیست هستند. در نظر داشته باشید که بر خلاف تصور، حذف کامل منبع لزوما تاثیر مثبت در قدرت موتور نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید: چگونه صدای اگزوز را عوض کنیم؟ (مخصوص خودرو)
منبع اگزوزهای زیادی هم در بازار موجود هستند که با خرید آن‌ها و نصب آن روی موتورسیکلت می‌توانید صدای موتورسیکلت را عوض کنید. منبع‌های اسپرت از برندهای مشهور مانند آکراپوویچ و یوشیمورا نه تنها صدای بسیار جذابی دارند، بلکه در افزایش قدرت و گشتاور موتور سیکلت نیز تاثیر مثبتی دارد. منبع اگزوزهایی که توسط برندهای معتبر تولید می‌شود در کنار صدای جذاب، وزن کمی هم دارند و بسته به نوع موتورسیکلت، از مواد پیشرفته‌ای مانند تیتانیوم و فیبر کربن استفاده می‌شود.
انواع اگزوز موتورسیکلت و نحوه کار آن‌ها
اگزوزهای بسیار مختلفی برای انواع موتورسیکلت وجود دارند که هر یک کاربری مخصوص خود و البته صدای به خصوصی نیز دارند. مهم‌ترین و معروف‌ترین اگزوزهای موتورسیکلت، اگزوزهای شکاری، سوتی، قهرمانی و زنبوری هستند. سازندگان بنام و متفرقه زیادی هستند که این نوع اگزوزها را برای موتورسیکلت‌هایی از برندهای مختلف تولید می‌کنند.
مهم‌ترین و معروف‌ترین اگزوزهای موتورسیکلت، اگزوزهای شکاری، سوتی، قهرمانی و زنبوری هستند
در ادامه به این سه نوع منبع اگزوز موتورسیکلت و نحوه عملکرد آن‌ها می‌پردازیم:
۱. اگزوز موتور شکاری
اگزوزهایی که به شکاری معروف هستند صدای بلندتری در مقایسه اگزوز استاندارد موتورسیکلت دارند. صدای بلندتر این اگزوزها به دلیل طراحی متفاوت منبع است که صدای کمتری را فیلتر می‌کند. همانطور که می‌دانید منبع اگزوز دارای صفحاتی است که امواج صوتی را می‌شکنند و صدا را کاهش می‌دهند. حال اگر طراحی منبع اگزوز به گونه‌ای باشد که صداها کم‌تر فیلتر شوند، صدایی بلندتر و جذاب‌تر خواهیم داشت.
۲. اگزوز موتور زنبوری
اگزوزهای زنبوری همانطور که از نامشان مشخص است صدایی شبیه به صدای زنبور دارند. چنین اگزوزهایی برای موتورسیکلت‌های دو زمانه بسیار متداول هستند. دلیل اصلی تولید صدای زنبور در این اگزوزها شکل خاص خروجی اگزوز است. خروجی اگزوز های زنبوری با افزایش دور موتور این صدای جذاب و بلند را تولید می‌کند.
۳. اگزوز موتور سوتی
اگزوزهای سوتی نیز مانند اگزوزهای زنبوری دارای خروجی‌های خاصی هستند که دود در هنگام خروج از آن صدایی سوت مانند تولید می‌کند. گرچه موتورسیکلت‌هایی که از توربوشارژر استفاده می‌کنند انگشت شمار هستند ولی اگر موتورسیکلت شما به اگزوز سوتی مجهز باشد حسی مانند راندن یک موتور توربو را خواهید داشت. با افزایش دور موتور، صدای سوت خروجی از این اگزوزها نیز افزایش پیدا می‌کند.
۴. اگزوز قهرمانی
منبع اگزوزهای موسوم به قهرمانی را بهتر است با عنوان منبع مسابقه‌ای یا اسپرت بشناسیم. مشخصه اصلی این منبع اگزوزها صدای بسیار بلند آن‌ها است. در این اگزوزها کم‌ترین صفحات صداگیر وجود دارند و به همین دلیل تاثیر کمی در کاهش صدای موتور دارند. در عوض اگزوزهای ریس (مسابقه‌ای) به دلیل اینکه خروج دود از موتور را تسهیل می‌کنند از نظر عملکرد تاثیر خیلی خوبی روی قدرت و گشتاور موتورسیکلت دارند.
بیشتر بخوانید: خرابی منبع اگزوز و علائم آن.
نکات مهم در تعویض اگزوز موتورسیکلت
مواردی که در هنگام ارتقا و تعویض اگزوز موتورسیکلت باید در نظر داشته باشید شامل موارد زیر هستند:
۱. استاندارد
اول اینکه اگزوز نباید عملکرد موتورسیکلت را دچار محدودیت یا اختلال کند و اگر اگزوزی در کارکرد موتورسیکلت و پیشرانه آن اختلال ایجاد کند، غیر استاندارد بوده و باید حذف شود.
صدای خروجی از اگزوز به جز سیستم اگزوز به حجم موتور و تعداد سیلندر نیز بستگی دارد
صدای خروجی از اگزوز موتورسیکلت به جز سیستم اگزوز به حجم موتور و تعداد سیلندر نیز بستگی دارد. بی‌تردید هر قدر موتور پر حجم‌تری داشته باشید صدایی که از اگزوز اسپرت می‌گیرید نیز جذاب‌تر خواهد بود. بعضی موتورسیکلت‌ها مانند هارلی دیویدسون از طراحی خاص میل لنگ موسوم به (Flat Plane) استفاده می‌کنند که خود این طراحی صدای خاصی به موتور می‌دهد. در طراحی فلت پلن احتراق در سیلندرها به صورت همزمان اتفاق می‌افتد.
۲. طراحی منبع اگزوز
از نظر سایز و وزن نیز همیشه منبع اگزوز را بررسی کنید. مسیر عبور منبع اگزوز در موتورسیکلت نباید تغییر کند. برای مثال در برخی موتورسیکلت‌ها مانند یاماها R1 منبع اگزوز در زیر صندلی قرار دارد و در برخی موتورسیکلت‌ها مانند بی ام و S1000 منبع اگزوز در کنار تعبیه شده است. این مسیر را باید حفظ کنید چون موتورسیکلت از ابتدا برای چنین چیدمانی طراحی شده است.
۳. وزن منبع اگزوز
وزن منبع اگزوز نیز نباید بیش از حد زیاد باشد چون نه تنها می‌تواند روی قابلیت حرکتی موتورسیکلت تاثیر منفی داشته باشد بلکه می‌تواند سبب بر هم خوردن تقسیم وزن و بالانس موتورسیکلت نیز شود. به همین دلیل است که نباید به اگزوزهای متفرقه و دست‌ساز اعتماد کنید، چون احتمالا از مواد سبک و پیشرفته ساخته نشده‌‌اند.
۴. سایز منبع اگزوز
سایز اگزوز نیز مورد دیگری است که باید مد نظر داشت. منبعی که بیش از حد بزرگ باشد هم به ظاهر موتورسیکلت شما آسیب می‌زند و هم ممکن است با محدودیت حرکتی مواجه شوید. در برخی از موتورسیکلت‌ها منبع اگزوز در کف وسیله قرار دارد. در صورت ارتقای اگزوز چنین موتورسیکلت‌هایی حتما دقت کنید که منبع جدید طوری نباشد که به زمین‌گیر کند.
۵. صدای قانونی موتورسیکلت
مسئله آخر که باید در هنگام نصب اگزوز روی موتور سیکلت خود در نظر بگیرید میزان قانونی صدا است که نباید از حد مجاز برای وسایل نقلیه خیابانی تجاوز کند. صدای بیش از حد اگزوز می‌تواند سبب توقف و جریمه موتورسوار توسط پلیس شود ضمن اینکه به آسایش دیگر شهروندان نیز خدشه وارد می‌کند. در برخی کشورهای برای وسایل نقلیه‌ای که در خیابان تردد می‌کنند میزان صدای مجاز بر اساس واحد دسیبل (db) اعلام می‌شود.
صدای اگزوز موتورسیکلت نباید از حد مجاز وسایل نقلیه بیشتر باشد
جمع بندی نهایی
با در نظر گرفتن تمامی موارد یاد شده می‌توانید اگزوز مناسب برای موتورسیکلت خود را انتخاب کنید. اگر موتورسیکلت شما از یک برند مشهور است پیشنهاد ما حفظ کردن منبع استاندارد موتورسیکلت است. با این وجود اگر بر تعویض و ارتقای اگزوز اصرار دارید پیشنهاد می‌کنیم بدون مطالعه و تحقیق دست به این کار نزنید و حتما جوانب مختلفی همچون کاربری، کلاس و توانایی‌های موتورسیکلت را در نظر بگیرید.
همیشه دقت کنید تغییرات روی موتورسیکلت به شکل اصولی و صحیح انجام شوند. توانایی موتورسیکلت شما باید با مهارت موتورسواری شما همخوانی داشته باشد، پس اگر قصد ارتقای توان و قدرت موتور خود را دارید حتما به این مسئله دقت کنید که آیا از پس مهار کردن این قدرت بیشتر نیز می‌توانید بربیایید یا خیر. تغییر و ارتقای اگزوز موتورسیکلت در دست‌ترین و ساده‌ترین تیونینگی است که می‌توانید روی موتورسیکلت خود پیاده سازی کنید، پس چه بهتر که این کار به نحو احسن انجام شود.
دیدگاهتان را بنویسید