منبع اگزوز گرچه بخشی از قطعات درونی موتور خودرو محسوب نمی‌شود، اما تأثیر بسیار مهمی روی کارکرد صحیح موتور اتومبیل دارد. اهمیت منبع اگزوز در خودرو کم نیست و صورتی که با خرابی منبع اگزوز مواجه شویم باید هرچه زودتر نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد. شاید در نظر بسیاری از افراد منبع اگزوز تنها قطعه‌ای برای کاهش صدای خودرو است اما این قطعه تأثیری کاملا مستقیم روی مصرف سوخت، آلایندگی، صدا، قدرت موتور، کشش خودرو و گشتاور موتور دارد.
امروز در این مطلب می‌خواهیم به خرابی منبع اگزوز، اثرات و انواع آن بپردازیم. در پایان این مطلب شما خوانندگان گرامی مجله پیندو اشراف بهتری روی خرابی منبع اگزوز خودروی خود خواهید داشت و البته می‌توانید نظرات و تجربیات خود در رابطه با دلایل خرابی منبع اگزوز را نیز در بخش نظرات با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید.
علائم خرابی اگزوز
منبع اگزوز بخشی از سیستم اگزوز است که وظیفه کاهش صدای تولیدی توسط موتور خودرو را بر عهده دارد. خودروها لزوما یک منبع اگزوز ندارند و معمولا در مسیر سیستم اگزوز دو منبع و یک کاتالیزور وجود دارد. کاتالیزورها معمولا در کنار موتور تعبیه می‌شوند و به همین دلیل احتمال آسیب دیدن آن‌ها کم‌تر است. اما منبع اگزوز در زیر خودرو قرار دارد، جایی که بیشترین احتمال آسیب دیدن وجود دارد.
منبع اگزوز در زیر خودرو قرار دارد و احتمال آسیب و خرابی آن بسیار بالاست.
در ادامه اثرات خرابی منبع اگزوز را مرور خواهیم کرد:
۱. صدا
اولین و ساده‌ترین نشانه خرابی منبع اگزوز تغییر صدای خودرو است. وجود هرگونه ترک یا سوراخ در مسیر سیستم اگزوز صدای خودرو را بلند و ناهنجار می‌کند و در هنگام درجا کار کردن نیز به راحتی و با گوش کردن به صدای موتور می‌توانید متوجه شوید که مشکلی در سیستم اگزوز وجود دارد. سوراخ شدن منبع اگزوز بسته به محل و اندازه سوراخ ممکن است باعث شنیده شدن صدای بلند یا صدای پرت پرت مانندی از زیر خودرو شود.
۲. افت توان خودرو
سیستم اگزوز بخشی از سیستم تنفسی موتور است و دود خارج شده از سیلندر باید بتواند به راحتی و با کم‌ترین مانعی از طریق اگزوز دفع شود. حال اگر اگزوز خراب باید یا در مسیر آن ریختن توری، له شدگی و تغییر شکل وجود داشته باشد، این می‌تواند خروج دود را دچار مشکل کند که تأثیر مستقیم روی قدرت و کشش خروجی موتور دارد.
۳. علائم خرابی بست‌ها و اتصالات
اگر بست‌ها و اتصالات اگزوز آسیب دیده باشند، به دلیل تکان خوردن منبع و لوله، صداهای اضافی از زیر ماشین شنیده خواهند شد. این صداها در مسیرهای ناهموار بهتر خود را نشان می‌دهند.
۴. علائم خرابی کاتالیزور
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، کاتالیزور بخشی از سیستم اگزوز خودرو محسوب می‌شود. در صورتی که کاتالیزور خودروی شما آسیب دیده باشد عیب یابی آن راحت است؛ چون کاتالیزور به سنسور اکسیژن مجهز است و این سنسور کد خطا را به واحد کنترل الکترونیکی موتور خودرو خواهد داد. کاتالیزور گران قیمت‌ترین بخش اگزوز خودرو است چون درون آن از مواد و فلزات گران‌بهایی استفاده می‌شود. برخی از تیونینگ دوستان برای افزایش قدرت موتور اقدام به حذف کاتالیزور می‌کنند.
کاتالیزور گران قیمت‌ترین بخش اگزوز خودرو است چون درون آن از مواد و فلزات گران‌بهایی استفاده می‌شود.
این کار گرچه قدرت موتور را بالا و کشش خودرو را بهتر می‌کند، اما آلایندگی نیز افزایش پیدا کرده و ممکن است خودرو نتواند معاینه فنی را پاس کند. همچنین باید دقت شود اگر کاتالیزور را حذف می‌کنید به هیچ وجه سنسور اکسیژن آن حذف نشود و حتما در لوله اگزوز اسپرت جدید جایی برای نصب این سنسور تعبیه شده باشد.
دلایل خرابی اگزوز
منبع اگزوز یک قطعه مصرفی نیست و اگر بر اثر عوامل بیرونی آسیب نبیند می‌تواند تا سال‌های سال مانند روز اول کار کند. از مهم‌ترین دلایل خرابی منبع اگزوز می‌توان به برخورد کف خودرو با زمین، خرابی بست‌ها، انسداد منبع اگزوز و زنگ زدگی منبع اشاره کرد. در ادامه به بررسی تک تک دلایل خرابی منبع اگزوز پرداخته‌ایم:
۱. برخورد کف خودرو با زمین
منبع اگزوز از نظر سازه، استحکام خیلی بالایی ندارد و به همین دلیل اگر کف خودرو به جایی برخورد کند، این قطعه به راحتی می‌تواند آسیب ببیند. این آسیب می‌تواند شامل له شدن منبع و آسیب دیدن توری آن، سوراخ شدن منبع و نشت دود و کنده شدن اتصالات و بست‌های منبع اگزوز و افتادن آن شود. درون منبع اگزوز شبکه‌هایی وجود دارند که کار آن‌ها شکستن امواج صوتی خروجی از موتور است تا خودروها در هنگام تردد در شهر و جاده به گوش شهروندان و عابران آسیب نزنند. یک ضربه شدید یا حتی پوسیدگی می‌تواند باعث از بین رفتن این توری‌ها و شبکه‌ها شوند.
برخورد منبع اگزوز با کف زمین باعث خرابی و سوراخ شدن توری آن می‌شود.
در صورتی که توری منبع اگزوز خودرویی ریخته باشد، چاره‌ای به جز تعویض آن منبع با یک منبع جدید وجود ندارد. خودرویی که توری منبع اگزوز آن ریخته باشد، صدای نامعمولی دارد. خوشبختانه تعویض منبع اگزوز کار خیلی تخصصی و زمانبری نیست و به راحتی انجام می‌شود، اما بسته به مدل و نوع خودرو هزینه این کار می‌تواند متغیر باشد. خودروهای شش سیلندر معمولا دارای منبع‌های بیشتری در مقایسه با چهار سیلندرها هستند.
۲. خرابی بست‌ها
اگزوز پس از مانیفولد دود به کمک بست‌هایی به بدنه خودرو متصل است. در برخی نقاط این بست‌ها پلاستیکی و در برخی نقاط نیز فلزی هستند. فارغ از جنس، نوع و مکان بست امکان خرابی تمام آن‌ها وجود دارد. در صورت خراب شدن هر یک از این بست‌ها تنها راه چاره، تعویض کردن آن‌ها است.
۳. انسداد منبع اگزوز
گاهی اوقات انسداد مسیر اگزوز نیز می‌تواند باعث خرابی شود. ممکن است یک عامل خارجی مسیر اگزوز را مسدود کرده باشد و همین می‌تواند سبب افزایش فشار گاز درون منبع شده و در نهایت منبع را سوراخ کند.
۴. زنگ زدگی
قرار گرفتن منبع اگزوز در زیر خودرو باعث شده است تا در تمامی خودروها، این قطعه در معرض انواع آلودگی‌ها، عوامل خارجی و محیطی قرار بگیرد. رد شدن خودرو از یک چاله آب باعث خیس شدن منبع می‌شود و نمک پاشی کف خیابان در زمستان نیز، منبع اگزوز خودروها را به این مواد معدنی آغشته می‌کند. تمامی این موارد دست به دست هم می‌دهند تا در بسیاری از خودروهای کارکرده شاهد زنگ زدگی منبع و لوله اگزوز باشیم. قطعات زنگ زده در سیستم اگزوز حتما باید تعویض شوند تا از خرابی‌های بعدی پیشگیری شود.
منبع اگزوز همیشه در معرض آب و رطوبت و در نهایت زنگ زدگی است.
برای اینکه زنگ زدگی منبع اگزوز گریبان گیرتان نشود توصیه می‌کنیم همیشه خودرو را زمانی حرکت دهید که موتور و اگزوز آن کاملا گرم شده باشد. فقط آب‌های خارجی و باران نیست که اگزوز را در معرض رطوبت قرار می‌دهند بلکه رطوبت درون منبع نیز می‌تواند شکل بگیرد و با تجمع آب درون منبع شاهد خوردگی و زنگ زدگی باشیم. چاره این کار این است که اگزوز به حدی حرارت داشته باشد که بتواند آب درون منبع را تبخیر و دفع کند. همیشه می‌شنویم که استفاده کردن از خودرو در حالی که سرد است و حرکت در مسافت‌ها و زمان‌های کوتاه قاتل موتور هستند. حال مشاهده می‌شود که این روش استفاده ناصحیح از خودرو، می‌تواند به جز خود موتور به اگزوز نیز آسیب بزند!
جمع بندی
در پایان بهتر است بدانید که در سرویس‌های دوره‌ای نیز بازرسی زیر بدنه خودرو به شما کمک می‌کند تا از وجود پوسیدگی‌های احتمالی آگاه شوید و قبل از اینکه چیزی خراب شود آن را تعویض کنید. منبع‌های اگزوز غیر اصلی و متفرقه به دلیل کیفیت ساخت پایین‌تر بیشتر مستعد پوسیدگی هستند، پس است بهتر علیرغم قیمت پایین‌ترشان، از آن‌ها دوری کنید.
گرچه اسپرت سواران و جوانان علاقه زیادی به منبع اگزوزهای اسپرت دارند، اما توصیه می‌کنیم تا حد امکان از تغییر دادن نوع منبع اگزوز خودرو خودداری کنید. منبع‌های اسپرت برای اینکه صدای بهتری داشته باشند دارای قطر بیشتری و خروجی بزرگ‌تری هستند. این قطر بیشتر احتمال برخورد منبع اگزوز با زمین را نیز بیشتر می‌کند.
همچنین اگر دقت کرده باشید این منبع‌ها به میزان بیشتری از عقب خودرو بیرون زده‌اند و در صورت تصادف از عقب احتمال وارد شدن ضربه به آن‌ها بالاتر است. وارد شدن ضربه از سمت عقب به منبع اگزوز نه تنها می‌تواند خود منبع را از بین ببرد بلکه ممکن است ضربه به شکل طولی به لوله اگزوز کف خودرو نیز وارد شود و اتصالات آن را از بین ببرد. این کار باعث کنده شدن و افتادن کل سیستم اگزوز خواهد شد. به طور کلی انجام تغییرات غیر اصولی و افترمارکت روی خودرویی که به صورت روزمره استفاده می‌شود را توصیه نمی‌کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید