برخی از مردم علاقه زیادی به نگهداری انواع ماهی در آکواریوم و یا ظرف‌های مخصوص دارند؛ اما پیش از انجام این کار نیاز به داشتن اطلاعات کافی در مورد تغذیه و نحوه نگهداری این جانوران آبزی است. یکی از موارد مهم در نحوه نگهداری آبزیان به‌خصوص ماهی‌ها، تغذیه این جانوران است. معمولاً غذایی که شما برای آبزیان خود از مغازه خریداری می‌کنید شامل بسته‌های کوچک از غذای ماهی بوده که در اغلب اوقات همراه با مواد نگهدارنده ارائه می‌شود و از کیفیت مطلوب برای ماهی‌ها برخوردار نیست؛ اما به راستی غذای ماهی چیست و آیا می‌توان همین غذا را در منزل تهیه کرد!
ماهی‌ها آبزیان دوست‌داشتنی هستند که با اهداف مختلف مورد استفاده و یا نگهداری قرار می‌گیرند. گاهی این جانوران در سبد غذایی ما جای می‌گیرند و گاهی به عنوان بخشی از اکسسوری خانه با ما زندگی می‌کنند. در هر صورت با هر هدف و انگیزه‌ای که باشد تمامی آبزیان نیاز به رسیدگی و غذادهی دارند. شاید غذاهای مختلفی در بازار موجود باشد؛ اما شما باید بدانید چه غذایی مناسب ماهی شما است، زیرا این گروه از آبزیان بسته به گونه خود شامل ماهی‌های گوشت‌خوار، گیاه‌خوار و همه‌چیزخوار می‌شوند. برای اینکه دقیقاً بدانید غذای ماهی چیست و چه غذایی مناسب ماهی شما است با ما در این مقاله همراه باشید.
همه چیز درباره غذای ماهی
اگر بخواهیم در مورد غذای ماهی صحبت کنیم می‌توان تمامی ماهی‌ها را به دو صورت کلی دسته‌بندی کرد:
- بر اساس نوع تغذیه
- بر اساس نوع و شرایط زندگی
شاید غذاهای مختلفی در بازار موجود باشد؛ اما شما باید بدانید چه غذایی مناسب ماهی شما است
دسته‌بندی انواع ماهی بر اساس شرایط زندگی
به طور کلی آبزیان با توجه به نوع و شرایط زندگی‌شان به دو گروه بزرگ ماهی‌های آب‌شور و شیرین تقسیم می‌شوند. آب‌های شیرین به آب‌هایی گفته می‌شود که در هر 100 واحد آب، پنج‌دهم درصد نمک غیر حل‌شدنی وجود داشته باشد؛ مانند رودخانه‌ها و آبگیرها. نقطه مقابل آب‌های شیرین، آب‌های شور هستند که درصد بالایی نمک در خود دارند، به طوری که این شوری کاملاً احساس می‌شود؛ مانند دریاها و اقیانوس‌ها. این گروه از آب‌ها به دلیل نمک، آنیون، کلر، کلسیم و … بستر مناسبی برای پرورش انواع ماهی‌ها محسوب می‌شوند.
بیشتر بخوانید:چگونه غذای گربه درست کنیم؟
ماهی‌های آب شور به دلیل غنی بودن آب شور از شرایط تغذیه بهتری نسبت به ماهی‌های آب‌های شیرین برخوردارند. ماهی‌های آب شور به دلیل ید و مواد معدنی موجود در آب که نقش اساسی و حیاتی در زندگی این گروه از آبزیان دارد غذایی کامل‌تری را جذب می‌کنند؛ اما در آب‌های شیرین نوع غذای ماهی چیست؟ غذای آبزیان آب‌های شیرین با آبزیان آب‌های شور کاملاً متفاوت است، زیرا بخش بزرگی از غذای ماهی‌های آب‌های شیرین را پروتئین‌ها و ویتامین‌ها تشکیل می‌دهند. ماهی‌های تترا، زنده‌زا، بارب‌ها و گورامی‌ها از جمله ماهیان آب‌های شیرین هستند که یک انتخاب زیبا و جذاب برای آکواریوم شما محسوب می‌شوند.
به طور کلی آبزیان با توجه به نوع و شرایط زندگی‌شان به دو گروه بزرگ ماهی‌های آب‌شور و شیرین تقسیم می‌شوند
دسته‌بندی انواع ماهی بر اساس نوع تغذیه
برای توضیح کامل و جامع در این نوع دسته‌بندی باید گفت ماهی‌ها بر اساس نوع تغذیه شامل ماهی‌های گوشت‌خوار، گیاه‌خوار و همه‌چیزخوار می‌شوند، پس این موضوع اهمیت بسیار بالایی دارد که بدانید ماهی شما از چه گونه‌ای بوده و چه غذایی مناسب این آبزی است.
ماهی‌ها بر اساس نوع تغذیه شامل ماهی‌های گوشت‌خوار، گیاه‌خوار و همه‌چیزخوار می‌شوند
ماهی‌های گوشت‌خوار
اگر قصد دارید برای آکواریوم خود از ماهی‌های گوشت‌خوار استفاده کنید، باید بگوییم این‌گونه از ماهی‌ها تنوع بسیار بالایی دارند. ماهی‌های گوشت‌خوار یا مهاجم از جمله آبزیان ساکن در آب‌های شیرین هستند و نسبت به ماهی‌های گیاه‌خوار جثه بزرگ‌تری دارند. سایز بزرگ و رنگ‌بندی جذاب و همچنین شرایط زندگی در آب‌های شیرین هر سه گزینه‌ای است که این‌گونه از آبزیان طرفداران مخصوص به خود را داشته باشند. این نوع ماهی‌ها اغلب جنگجو بوده و به صورت تک و یا جفت در آکواریوم‌های سایز بزرگ نگهداری می‌شوند، اما غذای ماهی چیست و چه نوع غذایی برای ماهی گوشت‌خوار مناسب است؟
رژیم غذایی ماهی‌های گوشت‌خوار شامل مقدار غنی از انواع پروتئین گوشتی به صورت مرده یا زنده است. این‌گونه از آبزیان شکارچی، دهان بزرگ و دندان‌های تیزی دارند که این آناتومی شرایط را برای تکه پاره کردن طعمه فراهم می‌کند. اصولاً معده ماهی‌های شکاری بزرگ‌تر و طول مسیر دستگاه گوارششان کوتاه‌تر است و همین امر باعث می‌شود تا نتوانند مقدار زیادی از کربوهیدرات تغذیه کنند. مناسب‌ترین غذا برای ماهی‌های گوشت‌خوار شامل پکیج غذایی با هفتاد درصد پروتئین است، البته به غیر از پروتئین این‌گونه از آبزی‌ها به مقدار بسیار کمی گیاه هم نیاز دارند.
انتخاب انواع حشرات مانند کرم‌های خونی، کرم‌های سفید و سایر کرم‌های مناسب آبزیان گوشت‌خوار، استفاده از ماهی و میگو، گوشت دل و جگر گاو چه به صورت زنده و چه به صورت منجمد و همچنین انواع غذاهای خشک با درصد پروتئین کافی بین 40 تا 70 درصد انتخاب مناسبی است. توجه داشته باشید برای تغذیه ماهی با انواع کرم‌ها و ماهی‌های فیدر ابتدا کرم‌ها را شسته و در محفظه مناسب قرار دهید، زیرا در بسیاری از موارد این دو دسته می‌توانند آلودگی و انگل را به آکواریوم شما منتقل کنند. از جمله این ماهی‌ها می‌توان به سوروم، پیرانا، گرین ترور، نایف، اسکار و… اشاره کرد.
ماهی‌های گیاه‌خوار
ماهی‌های کوی، بارب دنیسون، گوپی، گورامی، مولی و آینت از جمله ماهیان گیاه‌خوار هستند که برای رشد و تغذیه از انواع گیاهان دریایی تغذیه می‌کنند. این آبزیان گیاه‌خوار به طرز عجیبی در تمام طول روز در میان گیاهان آبزی و جلبک‌ها مشغول چریدن هستند و از همین طریق شکم خود را سیر می‌کنند. یک نکته جالب که در میان همه انواع ماهی‌ها عمومیت دارد، گوشت‌خوار بودن آن‌ها بوده؛ یعنی با اینکه عمده غذای ماهیان گیاه‌خوار، جلبک و گیاهان آبزی است؛ اما در مواردی از گوشت‌ها هم استفاده می‌کنند. با این تفاوت که درصد مصرف گوشت در بین آن‌ها و ماهی‌های گوشت‌خوار متفاوت است. برای اینکه بدانید غذای ماهی چیست و ماهیان گیاه‌خوار از چه نوع غذایی تغذیه می‌کنند در ادامه با ما همراه باشید.
ماهی‌های کوی، بارب دنیسون، گوپی، گورامی، مولی و آینت از جمله ماهیان گیاه‌خوار هستند که برای رشد و تغذیه از انواع گیاهان دریایی تغذیه می‌کنند
بهترین تغذیه برای ماهیان گیاه‌خوار، جلبک‌های کلپ، اسپیرولینا، جلبک کارلا و سایر جلبک‌ها است. اگر می‌خواهید آبزیان زیبارویتان را با انواع جلبک‌ها به درست‌ترین شکل تغذیه کنید، بهتر است روزی دو بار و هر دفعه با حجم غذای مناسب به آن‌ها غذا دهید. صحیح‌ترین نحوه تغذیه ماهی‌های گیاه‌خوار، برنامه غذایی با تغذیه 6 روز در هفته است؛ یعنی ماهی‌هایتان 6 روز در هفته و در هر روز 2 وعده غذا خورده و روز هفتم کلاً چیزی نخورند تا سموم بدنشان دفع شود.
ماهی‌های همه‌چیزخوار
تا اینجا گفتیم که غذای ماهی چیست و ماهی‌های گوشت‌خوار و گیاه‌خوار چه نوع غذایی مصرف می‌کنند، اما در این بین گروه سومی هم هستند که هم از گوشت و هم انواع گیاهان تغذیه می‌کنند. به خاطر داشته باشید نحوه گرفتن غذا توسط ماهی به نوع و شکل دهانش مربوط می‌شود. بعضی از ماهی‌ها فک فوقانی دارند که نشان می‌دهد غذا را از سطح آب می‌گیرند و بعضی دیگر به دلیل داشتن دهان مستقیم غذا را از اعماق آب تهیه می‌کنند. ماهی تیلاپیلا، ماهی دم زرد، دم آبی و دم قرمز از انواع ماهیان همه‌چیزخوار هستند.
دستگاه گوارش این گروه از ماهی‌ها چیزی بین ماهی‌های گوشت‌خوار و گیاه‌خوار است؛ اما آنچه در میان هر سه گروه مشترک بوده، دریافت ویتامین و مواد معدنی کافی از طریق تغذیه سالم خواهد بود. ویتامین و مواد معدنی مورد نیاز در غذای این آبزیان همه‌چیزخوار شامل ویتامین B2، B1، B6 ویتامین C و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و منگنز می‌شود. این گروه از ماهی‌ها خیلی نیازی به پروتئین ندارند و یک بسته غذایی با حداکثر 40 درصد پروتئین برای آن‌ها کفایت می‌کند. یکی از بهترین نوع غذاها برای ماهیان همه‌چیزخوار انواع غذاهای خشک است. این غذاها شامل سه مدل غذای خشک پولکی، غذای خشک گلوله‌ای و غذای خشک دیسکی است.
اگر برای انتخاب نوع غذای خشک ماهی با مشکل مواجه هستید، کافی است از فروشنده راهنمایی بگیرید، زیرا ماهی‌ها با توجه به نوع و نژادی که دارند در ستون‌های مختلف آب زندگی می‌کنند. به عنوان مثال غذاهای دیسکی به دلیل وزنی که دارند معمولاً در اعماق آب فرو می‌روند. در حالی که اغلب غذاهای پولکی در سطح و میان آب قرار می‌گیرند. البته یک راه آسان برای انتخاب غذای مناسب، انتخاب غذای ماهی بر اساس مواد تشکیل دهنده است. به لیست ترکیبات به کار رفته در غذای ماهی توجه کنید. باید مواد مغذی در صدر این لیست و کربوهیدرات‌ها در پایین‌ترین قسمت قرار داشته باشد. انواع پودر ماهی و میگو و حتی کرم خاکی‌ها غذای مناسبی برای تغذیه ماهی‌های همه‌چیزخوار هستند.
انواع پودر ماهی و میگو و حتی کرم خاکی‌ها غذای مناسبی برای تغذیه ماهی‌های همه‌چیزخوار هستند
انواع غذای ماهی
این روزها در بازار تنوع بسیار بالایی برای غذای ماهی وجود دارد که شما می‌توانید بر حسب نژاد و ذائقه ماهیان یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. مهم نیست شما چه مارک و یا برندی را از قفسه غذا برمی‌دارید، مهم‌ترین گزینه در انتخاب غذای ماهی، تازه و باکیفیت بودن غذا خواهد بود. به طور کلی غذای ماهی به غذای خشک، غذای زنده و سایر غذا تقسیم می‌شود که شما باید بر اساس نوع و نژاد ماهیان از این غذاها استفاده کنید. اصولاً غذاهای خشک منشأ گیاهی جانوری دارند و برای ماهی‌های نوزاد 3 الی 4 هفته مناسب‌تر است. از انواع و اشکال غذای خشک می‌توان به پلت‌ها، قرص و گرانول‌ها اشاره کرد.
دسته بعدی غذاهای زنده هستند که اغلب کیفیت بالایی دارند و در رشد و نمو ماهی‌ها بسیار موثر عمل می‌کنند. این تیپ غذاها بهترین انتخاب برای تغذیه ماهیان مولد است که این غذاها خود به دو گروه غذای زنده آبزی و خاکزی تقسیم می‌شوند. غذاهای زنده آبزی معمولاً توسط تورهای مخصوص صید و در ظرف‌های درب دار بسته‌بندی می‌شوند. دافنی، لارو پشه، توبیفکس و کرم‌های شیرونومید در گروه غذاهای زنده آبزی و مگس سرکه، کرم خاکی و کرم‌های سفید هم در دسته غذاهای زنده خاکزی قرار می‌گیرند.
سایر غذاهای ماهی‌ها هم شامل جگر و دل گاو، دل مرغ و ماهی کیلکا می‌شود که معمولاً جگر گاو به دلیل داشتن ویتامین فراوان در ردیف غذاهای مکمل این آبزیان دوست‌داشتنی قرار می‌گیرد. دل گاو هم به دلیل بافت سفت خود یک غذای محبوب بین ماهیان درشت جثه است؛ اما جگر گوسفند به دلیل چربی بالایی که دارد موجب تلف شدن و مرگ‌ومیر ماهی‌ها می‌شود. در هر صورت فرقی نمی‌کند که شما از دل و جگر گاو استفاده می‌کنید با ماهی کیلکا، اگر قرار است این گروه از غذاها را به نوزادان بدهید، باید کاملاً له و چرخ شوند. همچنین اگر قرار است برای ماهی‌های بزرگ‌تر استفاده کنید باید آن‌ها را تکه‌تکه کرد.
مهم‌ترین گزینه در انتخاب غذای ماهی، تازه و باکیفیت بودن غذا خواهد بود
کلام آخر
در این مقاله بررسی کردیم که غذای ماهی چیست و هر دسته از ماهی‌ها چه نوع غذایی مصرف می‌کنند. اگر قصد تهیه آکواریوم و نگهداری ماهی را دارید، یکی از نکات مهم در نگهداری این آبزیان رنگارنگ میزان و نوع تغذیه آن‌ها است. شما باید پیش از تهیه غذای ماهی حتماً نژاد و گونه ماهی خود را بشناسید و بدانید که این ماهی از دسته ماهی‌های آب‌های گرم بوده یا سرد و اینکه جزو کدام دسته گیاه‌خوار، گوشت‌خوار و یا همه‌چیزخوار است.
بعد از انتخاب صحیح غذای ماهی حال نوبت به پرورش و نحوه صحیح غذا دادن می‌رسد. مقدار و زمان غذای ماهی بسیار مهم است؛ زیرا دستگاه گوارش این آبزیان زیبا بسیار حساس بوده و اگر شما بیش از حد لازم به ماهی‌ها غذا بدهید، موجود آسیب به دستگاه گوارش و در نهایت تلف شدن حیوان می‌شوید. البته امروزه بیشتر غذاهای موجود در بازار میزان مصرف را درج کرده‌اند. دقت داشته باشید که هیچ‌وقت از غذای پودر شده برای ماهی‌ها استفاده نکنید، زیرا پودر به راحتی در آب حل شده و باعث آلودگی آب آکواریوم می‌شود.
سوالات متداول
- غذای خشک ماهی چیست؟
غذای خشک نوعی تغذیه عالی برای انواع ماهی‌ها به‌خصوص نوزادها است. این غذا با منشأ گیاهی- جانوری برای آبزیان تهیه می‌شود. از جمله اشکال غذای خشک می‌توان به پودر، قرص، پولکی، گرانول و حتی محلول نیز اشاره کرد.
- بهترین روش تغذیه ماهی چگونه است؟
یکی از بهترین راه‌های تغذیه آبزیان، داشتن برنامه منظم غذادهی است. شما باید با توجه به جثه و نژاد ماهیان هر روز و یا یک روز در میان و در دو وعده به ماهی‌هایتان غذا بدهید و پنج الی ده دقیقه بعد باقی‌مانده غذا را از آکواریوم خارج کنید.
- ماهی‌ها به چه غذایی بیشتر علاقه دارند؟
به طور کلی غذای ماهی‌های مهاجم شامل پلانکتون‌ها و پروتئین‌های گوشتی است، اما در مقابل ماهی‌های گیاه‌خوار از انواع مختلف گیاهان آبزی و تک‌سلولی‌ها تغذیه می‌کنند.
- غذای مورد علاقه ماهی قرمز چیست؟
خوشبختانه ماهی‌های قرمز جزو گروه ماهی‌های همه‌چیزخوار هستند و از همه نوع غذا استفاده می‌کنند. نکته مهم در مورد تغذیه این ماهی‌ها، زیاده خواری ماهی‌های قرمز است که گاهی موجب انسداد روده و تلف شدن ماهی می‌شود.
- آیا در منزل هم می‌توان برای ماهی‌ها غذا درست کرد؟
بله؛ شما می‌توانید با استفاده از انواع سبزی‌ها مانند بروکلی و نخود فرنگی پخته و میکس شده و یا تکه‌های جگر و یا دل گاو برای ماهی‌های خود باکیفیت‌ترین نوع غذای خانگی را تهیه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید