موتورهای درون‌سوز به انبوهی از واشرها و درزگیرها مجهز هستند که وظیفه آن‌ها، ایزوله نگه داشتن قسمت‌های مختلف پیشرانه است. در میان این واشرها و درزگیرها، شاید واشر سرسیلندر مهم‌ترین نقش را داشته باشد. از این رو برای بسیاری از مالکان خودروها این پرسش همواره مطرح است که اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود؟
واشر سرسیلندر قطعه‌ای مهم در پیشرانه‌های درون‌سوز است که از نظر قیمت چندان گران نیست اما از قطعات گران‌قیمت موتور محافظت می‌کند. سوختن واشر سرسیلندر مسئله‌ای ناگوار در هر خودرو است که معضلات جدی را برای خودرو و مالک آن به همراه خواهد داشت؛ بنابراین اگر مایل به کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این قطعه و موارد پیرامون آن هستید تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
واشر سرسیلندر چیست؟
پیش از آن که بگوییم اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود، لازم است تا با این قطعه و وظیفه آن آشنا شویم. همان‌گونه که از نام واشر سرسیلندر بر می‌آید، این قطعه یک واشر است که به عنوان قسمت ایزوله کننده سرسیلندر ایفای نقش می‌کند. این قطعه در واقع بین سرسیلندر و سیلندر قرار می‌گیرد.
موتورهای درون‌سوز بر اساس دو روانکار آب (مایع خنک کننده) و روغن کار می‌کنند. آب وظیفه خنک کنندگی موتور را بر عهده دارد، در حالی که روغن به روانکاری قطعات می‌پردازد تا استهلاک آن‌ها را کاهش دهد. این دو روانکار نقش حیاتی را برای یک موتور درون‌سوز ایفا می‌کنند؛ اما مخلوط شدن آن‌ها با یکدیگر، دردسرهای بسیاری را برای مالک خودرو به همراه می‌آورد. از این رو قطعه‌ای به نام واشر سرسیلندر برای جلوگیری از مخلوط شدن آب و روغن در نظر گرفته شده است. وظیفه واشر سرسیلندر، جلوگیری از مخلوط شدن آب و روغن موتور است.
واشر سرسیلندر از ترکیب الیاف نسوز و فلزات ساخته میشود تا در برابر حرارت و فشار مقاوم باشد. این قطعه علاوه بر آن که وظیفه دارد جلوی ورود آب و روغن به محفظه سیلندر را بگیرد، از خروج گازهای حاصل از احتراق یا مخلوط سوخت و هوا به قسمت بیرون پیشرانه نیز جلوگیری می‌کند؛ بنابراین با قطعه‌ای روبرو هستیم که وظایف سنگینی را بر عهده دارد؛ اما از نظر استحکام قابل مقایسه با دیگر قطعات پیشرانه نیست. به همین دلیل سوختن واشر سرسیلندر، موضوعی مرسوم بین خودروهای درون‌سوز به حساب می‌آید. در بخش‌های بعدی به مسئله سوختن این واشر و تبعات پس از آن می‌پردازیم.
واشر سرسیلندر چیست؟
بیشتر بخوانید: شستشوی سوپاپ خودرو بدون باز کردن سرسیلندر
منظور از سوختن واشر سرسیلندر چیست؟
مهم‌ترین بخش پرسش این مقاله یعنی اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود، به سوختن واشر سرسیلندر و معنی آن اختصاص دارد. منظور از سوختن واشر سر سیلندر، تغییر شکل محسوس این قطعه است. این تغییر به دلیل حرارت بالای سرسیلندر و بلوک سیلندر رخ می‌دهد. اگر سیستم خنک کننده موتور قادر به پایین نگه داشتن دما نباشد یا مشکلات دیگری موجب افزایش بیش از حد دما شوند، امکان سوختن واشر سرسیلندر زیاد خواهد بود.
افزایش بیش از حد دما، موجب تغییر شکل ظاهری واشر سرسیلندر میشود و در نتیجه حالت ایزوله بودن سیلندرها از بین می‌رود. در این حالت امکان رسوخ مایع خنک کننده یا روغن موتور به درون سیلندرها وجود دارد که نتیجه آن سوزاندن روغن یا مایع خنک کننده توسط موتور است. این مشکل علائم دیگری نیز دارد که در ادامه مقاله آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
دلایل سوختن واشر سرسیلندر
بزرگ‌ترین دلیل سوختن واشر سرسیلندر، افزایش بیش از حد دما است که این قطعه را دستخوش آسیب می‌کند. افزایش دما به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که در این بخش به تمامی آن‌ها خواهیم پرداخت:
بروز مشکل در رادیاتور
رادیاتور مرکز سیستم خنک کننده موتور اتومبیل شما است. بروز هرگونه مشکل در این قطعه باعث میشود تا رویه خنک کاری موتور دچار مشکل شود. تأثیر مشکلات سیستم رادیاتور در ابتدا روی واشر سرسیلندر حس می‌شوند.
بزرگ‌ترین مشکلات رادیاتور، وجود نشتی در آن و خرابی درب رادیاتور هستند که باعث کم شدن سطح مایع خنک کننده در رادیاتور می‌شوند؛ بنابراین سیستم خنک کننده مایعی برای خنک سازی موتور در اختیار ندارد تا وظیفه خود را انجام دهد. افزایش دمای پیشرانه برای مدت طولانی، واشر سرسیلندر را تحت فشار قرار می‌دهد که حاصل آن تغییر شکل این قطعه خواهد بود.
بروز مشکل در رادیاتور
بیشتر بخوانید: آموزش شستن رادیاتور بخاری ماشین
بروز مشکل در فن‌های خنک کننده
بخش مکمل سیستم خنک کننده هر خودرو، فن‌های آن هستند. هنگامی که دمای مایع خنک کننده از سطح مشخصی فراتر می‌رود، این فن‌ها وارد مدار می‌شوند تا دمای آن را کاهش دهند. اکثر خودروهای ایرانی به دو فن خنک کننده مجهز هستند که دمای رادیاتور را کاهش می‌دهند.
بروز هرگونه مشکل در فن‌های خنک کننده، باعث میشود تا دمای مایع خنک کننده کاهش نیابد. در نتیجه سیستم خنک کننده قادر به جذب حرارت پیشرانه نخواهد بود. نتیجه مستقیم کار نکردن فن خودرو، جوش آوردن پیشرانه خواهد بود که بر اثر آن سوختن واشر سر سیلندر حتمی است.
ایرادات طراحی پیشرانه
یکی از دلایل بزرگ سوختن واشر سرسیلندر به خصوص در موتورهای شرکت پژو سیتروئن، مربوط به طراحی این پیشرانه میشود. سبک طراحی این پیشرانه به گونه‌ای است که دو سوپاپ خروجی دود در کنار یکدیگر قرار دارند؛ بنابراین حجم قابل توجهی از هوای گرم به صورت ناگهانی با سرسیلندر و واشر سر سیلندر برخورد می‌کند. تأثیر این حرارت بالا در بلند مدت، تغییر شکل واشر سرسیلندر و از بین رفتن حالت ایزوله سر سیلندر خواهد بود.
پایان عمر واشر
در قسمت‌های قبل به ساختار شیمیایی واشر سر سیلندر اشاره کردیم. این قطعه از ترکیب پنبه نسوز به همراه فلزاتی همچون مس تشکیل شده است؛ بنابراین واشر سرسیلندر نیز همانند هر قطعه دیگر عمر محدودی دارد و پس از پایان عمر مشخص شده، دچار پوسیدگی در ساختار میشود.
مشکل پایان عمر واشر که بین تعمیرکاران به پوسیده شدن واشر شهرت دارد، در مورد خودروهایی با سن بالا رخ می‌دهد؛ بنابراین اگر خودرویی با سن بالا در اختیار دارید که کارکرد آن نیز اندک بوده است، امکان پوسیده شدن واشر سر سیلندر دور از انتظار نخواهد بود. واشر سر سیلندر پس از پوسیده شدن به شکل تکه‌های چسبناک وارد مجاری موتور و سیستم خنک کننده میشود.
پایان عمر واشر
کلیک کنید: سیلندر ماشین چیست؟ (کاربرد، اجزا و انواع)
اگر واشر سرسیلندر بسوزد چه اتفاقی می افتد؟
اکنون که با دلایل وقوع این اتفاق ناگوار در موتورهای چهار سیلندر آشنا شدیم، نوبت به پرسش اصلی مقاله می‌رسد تا برای آن پاسخی بیابیم. اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود؟
هنگامی که واشر سرسیلندر خودرو دچار تغییر شکل شود، دیگر قادر به ایزوله نگه داشتن محفظه سیلندر نیست؛ بنابراین مایع خنک کننده و روغن موتور به درون محفظه سیلندرها رسوخ می‌کنند و همراه با مخلوط سوخت و هوا می‌سوزند.
در نتیجه این مسئله، میزان غلظت روغن موتور و مایع خنک کننده درون سیستم کاهش می‌یابد؛ بنابراین روانکاری قطعات به روال سابق انجام نمی‌شود. در سوی دیگر کاهش سطح مایع خنک کننده سبب خواهد شد تا هوا جایگزین مایع موجود درون رادیاتور شود. حاصل مستقیم این مسئله، کاهش توانایی سیستم خنک کننده در دفع گرمای موتور خواهد بود که این مشکل نیز به سهم خود خسارات بیشتری را به قطعات درونی پیشرانه وارد می‌کند.
نشانه های سوختن واشر سرسیلندر
اکنون می‌دانیم اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد، چه میشود. با این حال سوختن واشر سرسیلندر نشانه‌هایی دارد که با توجه به این نشانه‌ها، می‌توان وقوع این مشکل را متوجه شد. این نشانه‌ها در اکثر خودروها مشترک هستند، با این حال ممکن است خودرو شما تنها برخی از این نشانه‌ها را داشته باشد.
نشانه اول، لرزش موتور و اتاق
هنگامی که ایزوله بودن محفظه سیلندر به خطر می‌افتد، آب و روغن وارد این محفظه می‌شوند و همراه با بنزین می‌سوزند. در نتیجه سبک انفجار تغییر می‌کند و موتور به لرزش می‌افتد. این لرزش با بر هم خوردن نظم دور موتور نیز همراه است تا جایی که شاهد ریپ زدن موتور نیز خواهیم بود.
نشانه دوم، چرب شدن یا خیس شدن بدنه موتور
هنگامی که واشر سر سیلندر می‌سوزد، مایع خنک کننده یا روغن موتور به سایر قسمت‌ها نشت می‌کنند و ممکن است از محفظه موتور نیز فراتر روند. البته این مسئله هنگامی رخ می‌دهد که میزان سوختگی واشر سر سیلندر بسیار زیاد باشد و آب یا روغن با شدت فراوان به بیرون درز پیدا کنند.
چرب شدن یا خیس شدن بدنه موتور
نشانه سوم، تغییر رنگ روغن
هنگامی که واشر سر سیلندر خودرو می‌سوزد، آب و روغن آن با یکدیگر مخلوط می‌شوند. در نتیجه رنگ روغن موتور تغییر می‌کند؛ بنابراین اگر گیج نشانگر روغن را بیرون کشیدید و با روغن موتور شیری رنگ مواجه شدید، واشر سر سیلندر اتومبیل شما سوخته است.
نشانه چهارم، ورود هوا به رادیاتور
سوختن واشر سر سیلندر با نشت مایع خنک کننده به درون محفظه سیلندر همراه است. این مایع همراه با مخلوط سوخت و هوا می‌سوزد و به جای آن، هوا وارد رادیاتور میشود؛ بنابراین اگر رادیاتور اتومبیل شما به هواگیری‌های پیاپی نیاز دارد، واشر سر سیلندر تا حدودی سوخته است. این مشکل با خروج دود سفید از اگزوز همراه است.
نشانه پنجم، تغییر رنگ دود
ورود مایع خنک کننده یا روغن به محفظه سیلندر، باعث سوختن این مواد به همراه مخلوط سوخت و هوا خواهد شد. اشتعال مایع خنک کننده یا روغن بدون تأثیر نخواهد بود، چرا که به راحتی می‌توان نتیجه این مشکل را در بخش خروجی پیشرانه یعنی اگزوز مشاهده کرد. در صورت خروج دود سفید از اگزوز، مایع خنک کننده وارد محفظه موتور شما شده است. اگر این دود آبی یا مشکی غلیظ باشد، پیشرانه شما روغن موتور می‌سوزاند.
مقاله مرتبط: علت نیامدن برق سرشمع موتور سیکلت چیست؟
چه کنیم که واشر سرسیلندر نسوزد؟
در قسمت‌های پیشین بررسی کردیم که اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود و چه تبعاتی در انتظار خودرو شما و پیشرانه آن خواهد بود. برای جلوگیری از بروز این مشکل، لازم است تا به سیستم خنک کننده خودرو توجه ویژه‌ای داشته باشید. خنک نگه داشتن موتور باعث میشود تا عمر واشر سر سیلندر افزایش یابد و دردسرهای سوختن این قطعه از شما دور باشند. برای جلوگیری از سوختن واشر سرسیلندر، لازم است تا به نکات زیر توجه داشته باشید:
- مایع خنک کننده را هر دو سال یک بار عوض کنید. از مایع خنک کننده مرغوب و باکیفیت برای پر کردن رادیاتور استفاده کنید.
- شلنگ‌های سیستم خنک کننده را به صورت دوره‌ای بررسی کنید. متورم شدن این شلنگ‌ها نشانه‌ای بر سوختن واشر سر سیلندر است.
- هنگامی که موتور داغ است، اجازه دهید تا فن‌ها دمای مایع خنک کننده را کاهش دهند و سپس اتومبیل را خاموش کنید.
- از رانندگی طولانی مدت در دور موتور بالا پرهیز کنید.
- در صورت بروز هرگونه ایراد فنی، به سرعت در پی برطرف کردن آن باشید.
چه کنیم که واشر سرسیلندر نسوزد؟
نحوه تعویض واشر سرسیلندر
برای تعویض واشر سر سیلندر، نیاز به اجرای مراحل پیچیده و مختلفی دارید. برای تعویض این قطعه لازم است تا بسیاری از قطعات موتور باز شوند. منیفولد ورودی هوا، سر سیلندر، دریچه گاز و حتی باتری خودرو بایستی برای رسیدن به این قطعه باز شوند. باز کردن این قطعات به زمان زیادی نیاز دارد و البته بخش عمده هزینه تعویض واشر سر سیلندر نیز به باز و بسته شدن این قطعات اختصاص دارد.
پس از باز کردن کامل این قطعات و جدا کردن واشر سرسیلندر سوخته، مکانیک باید قطعات درونی موتور از جمله سر سیلندر را به خوبی تمیز کند. در صورت وجود خوردگی و پوسیدگی بیش از حد، بایستی سر سیلندر تراش داده شود یا آن که یک سر سیلندر جدید برای خودرو خریداری شود.
پس از تمیزکاری تمامی قطعات کوچک و بزرگ پیشرانه، بایستی واشر سر سیلندر جدید را در محل خود نصب کنید. توجه به این نکته ضروری است که واشر سر سیلندر برای قرارگیری در محل خود نیازی به چسب ندارد، چرا که خود واشر دارای چسب مخصوصی است. اضافه کردن چسب به واشر سر سیلندر تنها موجب کاهش عمر آن و سوختن این قطعه خواهد شد.
ممکن است به مطالعه این مقاله علاقه‌مند باشید: نحوه تعویض تسمه تایم پژو 405
نحوه تعویض واشر سرسیلندر
جمع بندی
امیدواریم با مطالعه این مقاله، درک جامع و کاملی از پرسش ابتدای آن، یعنی اگر واشر سرسیلندر ماشین بسوزد چه میشود؟ به دست آورده باشید. همان‌طور که در قسمت‌های مختلف متن اشاره کردیم، واشر سر سیلندر قطعه‌ای ساده و ارزان قیمت است که وظایف بزرگی را در موتور بر عهده دارد. این قطعه بایستی همه چیز را در حالت ایزوله نگه دارد و از مخلوط شدن مواد مختلف جلوگیری کند؛ بنابراین وظایف واشر سر سیلندر بسیار جدی‌تر از بهایی است که برای خریدن این قطعه پرداخت می‌کنید.
واشر سر سیلندر قطعه‌ای دائمی نیست و به دلیل ساختار خود، پس از مدتی دچار پوسیدگی و فروپاشی میشود. هزینه تعویض واشر سر سیلندر بسیار بالا بوده و علاوه بر آن ممکن است برخی دیگر از قطعات پیشرانه نیز به تعویض نیاز داشته باشند؛ بنابراین اگر واشر سر سیلندر اتومبیل شما به تعویض نیاز دارد، پیش از انجام عملیات تعویض نیم نگاهی به هزینه‌های تعمیر نیز داشته باشید.
سوالات متداول
- عمر مفید واشر سر سیلندر چقدر است؟
عمر مفید واشر سر سیلندر به مواردی همچون نحوه استفاده و همچنین نوع موتور بستگی دارد. با این حال دوره معمول عمر واشر سر سیلندر حدود 100 هزار کیلومتر است.
- نیم سوز شدن واشر سر سیلندر چه علائمی دارد؟
هنگامی که واشر سر سیلندر در معرض سوختن قرار دارد، علائمی را از خود نشان می‌دهد. این علائم شامل بالا رفتن بیش از حد دمای موتور، سخت روشن شدن پیشرانه و خنک شدن دیر هنگام هستند.
- چه زمانی سر سیلندر نیاز به تعویض پیدا می‌کند؟
اگر سر سیلندر بیش از حد دچار خوردگی باشد، بایستی توسط یک تراش‌کار ماهر تراشیده شود. با این حال اگر سر سیلندر بیش از حد تراشیده شده باشد، دیگر قابل استفاده نخواهد بود و بایستی یک سر سیلندر جدید را برای اتومبیل خود خریداری کنید.
دیدگاهتان را بنویسید