شمع موتورسیکلت یک قطعه بسیار کوچک با وظیفه‌ای بسیار مهم است. شمع با ایجاد جرقه الکتریکی ترکیب سوخت و هوا را منفجر کرده و انرژی لازم برای حرکت وسیله نقلیه را تأمین می‌کند. با این وجود، این قطعه مصرفی کوچک نیز با مرور زمان دچار مشکلاتی می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به نرسیدن برق به سر شمع اشاره کرد؛ اما علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت چیست و چگونه می‌توان از وضعیت برق سر شمع موتور آگاه شد؟ با ما همراه باشید.
دلایل برق نداشتن موتورسیکلت
شمع موتورسیکلت با ایجاد جرقه بین الکترودهای خود، عمل احتراق سوخت را آغاز کرده و باعث روشن شدن موتور می‌شود. ولی اگر موتورسیکلت برق نداشته باشد و در نتیجه برق به سر شمع نرسد، جرقه‌ای نیز حاصل نمی‌شود و موتور خاموش می‌ماند. علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت را می‌توان به موارد متعددی نسبت داد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
قطعات مختلفی در موتورهای کاربراتوری و انژکتوری وجود دارد که رابطه مستقیم با برق داشته و در نتیجه روی رسیدن برق به سر شمع تأثیر می‌گذارند. کویل، بوبین، باتری، ECU و سیم‌کشی‌های متعدد برقی و … همگی در برق‌رسانی موتورسیکلت ایفای نقش می‌کنند؛ بنابراین اگر پس از استارت زدن، الکتریسیته‌ای در سر شمع ایجاد نشود، باید ریشه مشکل را باید بین این قطعات برق‌رسان جستجو کرد.
سوختن بوبین موتور و پیکاپ
یکی از اصلی‌ترین دلایل برق نداشتن موتورسیکلت، سوختن بوبین است. بوبین از یک هسته آهنی و تعدادی سیم تشکیل شده که به دور هسته پیچیده شده و با آهنربا به میل‌لنگ وصل شده‌اند. با هندل زدن، بوبین به کار می‌افتد و برق جاری در خود را به سمت ترانزیستور هدایت می‌کند. سوختن و خرابی بوبین، مانع جریان برق به ترانزیستور شده و در نتیجه می‌توان آن را علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت دانست.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع شمع موتور سیکلت+نحوه کار
ضعیف یا خراب بودن باتری
باتری موتورسیکلت وظیفه تأمین انرژی سیستم برقی را بر عهده دارد. اگر باتری تخلیه یا خراب شده باشد، سیستم برقی با مشکل مواجه شده و عملیات برق‌رسانی صورت نمی‌گیرد. سیم‌پیچی‌های نامناسب نیز منجر به تخلیه زودهنگام باتری می‌شود، چرا که در این صورت پدیده‌ای به نام برق دزدی اتفاق می‌افتد که حتی در صورت خاموش بودن موتور نیز باعث تلف شدن برق و انرژی ذخیره شده در باتری می‌شود.
اختلال در واحد کنترل الکترونیکی (ECU)
موتورهای جدید همگی دارای ECU هستند که سیستم برق‌رسانی و فعالیت قطعات الکترونیکی را مدیریت می‌کند. اگر مشکلی در این قطعه به وجود آید، عملیات برق‌رسانی نیز مختل می‌شود؛ بنابراین ممکن است معیوب بودن ECU علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت باشد.
اختلال در سیم‌کشی موتور
نرسیدن برق سر شمع موتورسیکلت می‌تواند به قطعی یا بروز اتصال کوتاه در قسمت سیم‌کشی موتور اشاره داشته باشد. اگر هرگونه مشکلی در سیم‌کشی‌های متصل به باتری، کویل، بوبین، ECU و … به وجود آید، جریان برق به شمع‌ها نمی‌رسد.
خرابی سوئیچ موتور
سوئیچ موتورسیکلت به عنوان واسط میان باتری و تجهیزات الکتریکی عمل می‌کند. زمانی که برق به سر شمع موتورسیکلت نمی‌رسد، بهتر است سلامت سوئیچ موتور مورد بررسی قرار گیرد.
رله استارت
رله استارت، جریان برق را از باتری به استارت منتقل می‌کند و به دلیل دخالت در جریان برق‌رسانی، هرگونه نقص در عملکرد رله می‌تواند علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت در نظر گرفته شود.
کلیک کنید: علت سیاه شدن شمع موتور سیکلت چیست؟
خرابی کویل
کویل یک وسیله حساس در موتورسیکلت به حساب می‌آید که وظیفه آن، ایجاد جرقه ولتاژ بالا برای شمع است؛ بنابراین علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت می‌تواند به خرابی کویل مربوط شود.
خراب بودن وایر شمع
وایر شمع، ولتاژ بالای تولید شده توسط کویل را به سر شمع انتقال می‌دهد. وایر شامل روکش عایق و مغزی رسانا است. اگر وایر به هر علتی مثل تاشدگی خراب شود و به مغزی آن آسیب برسد، نمی‌تواند ولتاژ برق را به سر شمع برساند. وایر نقش مهمی در کیفیت و قدرت جرقه داشته و در صورت نیم‌سوز شدن، قدرت جرقه‌زنی را کاهش می‌دهد.
خراب بودن شمع
و اما مهم‌ترین علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت خراب بودن این قطعه کوچک است. شمع موتورسیکلت تاریخ انقضا دارد و به سبب جرقه‌زنی‌های متعدد با گذشت زمان کارایی خود را از دست می‌دهد. با یک بررسی چشمی ساده می‌توان از سلامت شمع مطمئن شد. شمع سالم باعث ایجاد جرقه‌های قدرتمند می‌شود، هر چند با گذشت زمان به طور اجتناب‌ناپذیر جرقه‌ها ضعیف شده و ساختار شمع به تدریج خراب می‌شود.
هرگونه مشکل در ساختار شمع عملکرد صحیح آن را مختل می‌کند. فرسودگی و منقضی شدن طول عمر شمع، نشتی روغن در پیستون‌ها و تجمع رسوبات روغنی سر شمع، دفرمه شدن الکترودهای شمع با گذشت زمان، دوده زدن شمع به سبب احتراق ناقص سوخت، شکستگی عایق، نشستن خاکستر روی شمع، ذوب شدن الکترود مرکزی، رسوب سرب در شمع به سبب کیفیت نامناسب سوخت و … همگی جزو عوامل موثر در خرابی شمع هستند که مانع رسیدن برق به سر شمع شده و عملیات جرقه‌زنی را مختل می‌کنند. با تعویض دوره‌ای شمع موتورسیکلت می‌توانید از احتمال بروز تمام این مشکلات جلوگیری کنید.
آموزش بررسی وضعیت برق سر شمع موتورسیکلت
اگر پس از استارت زدن، موتورسیکلت روشن نشد، پیش از هر چیز باید به سراغ شمع بروید، چرا که این قطعه، مهم‌ترین نقش را در روشن شدن موتورسیکلت ایفا می‌کند. سلامت شمع را می‌توان از روی وضع ظاهری شمع حدس زد. با این حال، بررسی وضعیت برق سر شمع موتورسیکلت به کمی دقت و مهارت احتیاج دارد.
برای این کار، ابتدا وایر را از سر شمع جدا کرده و به سمت خود بچرخانید تا با این کار، چپقی از سیم کویل جدا شود. حال سیم خارج شده از کویل را در فاصله یک سانتیمتری از بدنه موتور یا شمع نگه داشته و استارت بزنید. اگر استارت زدن باعث ایجاد جرقه شود، پس برق سر شمع موتورسیکلت وجود دارد. در غیر این صورت، سر شمع دارای برق نیست و علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت را می‌توان در موارد بالا جستجو کرد.
مقاله مرتبط: آموزش کامل تمیز کردن شمع موتور سیکلت
کلام آخر
شمع، یکی از اجزای مهم در موتورسیکلت است که با ایجاد جرقه در سیلندر، ترکیب سوخت و هوا را منفجر کرده و انرژی لازم برای حرکت موتور را تأمین می‌کند. ولی برای انجام این کار، برق باید به سر شمع موتورسیکلت برسد. عوامل متعددی مانع برق‌رسانی به سر شمع می‌شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به خرابی خود شمع و یا اختلال در عملکرد قطعات برق‌رسان اشاره کرد. علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت هرچه باشد، عملیات احتراق صورت نمی‌گیرد و در نتیجه موتور روشن نمی‌شود. بهترین راه برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی، بازرسی و معاینه دوره‌ای موتورسیکلت توسط تعمیرکار ماهر و باتجربه است.
سوالات متداول
- شمع موتورسیکلت چه کار می‌کند؟
شمع موتورسیکلت با ایجاد جرقه در سیلندر، موجب انفجار ترکیب سوخت و هوا شده و وسیله نقلیه را به حرکت درمی‌آورد.
- چرا موتور برق ندارد؟
عدم برق‌رسانی مناسب می‌تواند نشان‌دهنده اختلال در عملکرد قطعات تأمین‌کننده و کنترل‌کننده برق مثل ECU، باتری، کویل، بوبین و … باشد. عدم وجود جریان برق در موتورسیکلت، مانع رسیدن برق به شمع شده و جرقه زنی صورت نمی‌گیرد.
- علت نیامدن برق سر شمع موتورسیکلت چیست؟
وجود نقص در عملکرد قطعات مختلف مثل باتری، بوبین، پیکاپ، سوئیچ، رله استارت، کویل، ایسیو و سنسور جک (در خودروهای جدید) نقش مهمی در نرسیدن برق سر شمع موتورسیکلت دارد. سیم‌کشی‌های نامناسب، خرابی وایر شمع و از همه مهم‌تر، خرابی خود شمع نیز مانع رسیدن برق کافی برای جرقه‌زنی و احتراق می‌شود.
- عمر شمع موتورسیکلت چقدر است؟
عمر شمع موتورسیکلت یا همان زمان تعویض آن توسط شرکت سازنده مشخص می‌شود. ولی اگر در شهرهای پرترافیک تردد می‌کنید، زمان تعویض شمع را حدوداً نصف زمان تعیین شده از سوی شرکت سازنده در نظر بگیرید.
- عمر باتری موتورسیکلت چقدر است؟
به طور میانگین عمر مفید باتری موتورسیکلت حدود ۲ سال معادل ۴۰ هزار کیلومتر است.
دیدگاهتان را بنویسید