روغن سوزی موتور ماشین یکی از بدترین خرابی‌هایی است که هر راننده‌ای می‌تواند تجربه کند. روغن سوزی یک ایراد جدی است و اگر علائم آن را در خودروی خود مشاهده کردید بهتر است هرچه سریع‌تر برای رفع آن‌ها اقدام کنید. روغن سوزی موتور خودرو دلایل گوناگونی دارد و به همین دلیل است تعمیر روغن سوزی موتور کار ساده‌ای نیست. برای تعمیر روغن سوزی موتور، مکانیک ابتدا باید علت روغن سوزی را پیدا و سپس نسبت به رفع آن اقدام کند. تعمیر روغن سوزی موتور ممکن است با هزینه‌ای بسیار کم یا هزینه‌ای بسیار زیاد همراه باشد.
در ادامه نکاتی در مورد تعمیر روغن سوزی موتور خودرو را برای شما خوانندگان گرامی مجله پیندو عنوان خواهیم کرد و به جزئیات بیشتری می‌پردازیم. همچنین به بررسی مکمل‌هایی خواهیم پرداخت که ادعا می‌شود می‌توانند روغن سوزی موتور را برطرف کنند؛ پس در ادامه این مقاله از مقالات سایت پیندو همراه ما باشید.
روغن سوزی ماشین چیست؟
درون یک موتور احتراق داخلی مانند موتور اتومبیل، سوخت و روغن موتور در دو مدار کاملا جداگانه قرار دارند. سوخت در موتور خودرو از طریق انژکتورها وارد سیلندر و محفظه احتراق می‌شود تا در آنجا سوزانده شود، اما روغن موتور درون کارتل روغن قرار دارد و وظیفه آن روغن کاری قطعات متحرک موتور است. کار روغن و سوخت نیز کاملا متفاوت از یکدیگر است، سوخت انرژی مورد نیاز موتور را تأمین میکند، اما روغن از ساییده شدن و از بین رفتن قطعات فلزی که روی هم حرکت می‌کنند، جلوگیری میکند.
سوزانده شدن روغن موتور توسط موتور خودرو یعنی یک ایراد اساسی وجود دارد و باید هرچه سریع‌تر نسبت به تعمیر روغن سوزی موتور اقدام کرد.
حال اگر شاهد سوزانده شدن روغن موتور توسط یک موتور یک خودرو باشیم یعنی یک ایراد اساسی وجود دارد و باید هرچه سریع‌تر نسبت به تعمیر روغن سوزی موتور اقدام کرد. استفاده کردن خودرویی که موتور آن روغن سوزی دارد می‌تواند باعث آسیب شدید به قطعات داخلی موتور شود و هزینه تعمیرات را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. توجه کنید که هزینه تعمیرات در خودروهای دیزلی می‌تواند بسیار فراتر از یک خودروی بنزینی باشد.
علائم روغن سوزی موتور
روغن سوزی در موتور یک خودرو عوامل مختلفی دارد که به چند تا از مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت. مهم‌ترین نشانه روغن سوزی در موتور خودرو، دود آبی‌رنگ از اگزوز، کاهش غیر عادی سطح روغن موتور، مشاهده دود درون موتور و کاهش توان موتور هستند. اگر هر یک از علائم زیر را در خودروی خود مشاهده کردید باید حتما به مکانیک مراجعه کنید تا تست‌های لازم روی موتور خودرو انجام شود:
۱. مشاهده دود
دود آبی‌رنگ نشانه سوختن روغن موتور است. اگر از اگزوز خودرو دود آبی‌رنگی بیرون بیاید فورا باید به مکانیک مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید که دود سفید یا سیاه ارتباطی به روغن سوزی ندارند. دود سفید بخار آب است و دود سیاه نیز بر اثر به هم خوردن نسبت هوا و سوخت موتور از اگزوز بیرون می‌آید. این که دود آبی رنگ خروجی از اگزوز به طور دائمی مشاهده شود یا تنها در زمان سرد بودن موتور نیز می‌تواند نشانه دو نوع مختلف از خرابی موتور باشد.
اگر از اگزوز خودرو دود آبی‌رنگی بیرون بیاید فورا باید به مکانیک مراجعه کنید
به یک نکته مهم اشاره کنیم و آن اینکه اگر از روغن موتورهای موسوم به سینتیک استفاده می‌کنید ممکن است دود ناشی از روغن سوزی با چشم مشاهده نشود با این وجود از اگزوز خودرو می‌توان به سادگی بوی روغن سوخته را استشمام کرد.
۲. کاهش سطح روغن موتور
در مورد کاهش سطح روغن موتور نیز در نظر داشته باشید که کاهش جزئی سطح روغن موتور، برای مثال ۲۵۰ سی سی به ازای ۳ هزار کیلومتر، برای خیلی از خودروها عادی است، اما اگر دیدید مثلا خودروی شما در هزار کیلومتر یک لیتر روغن کم کرده است؛ یعنی یک مشکل بزرگ وجود دارد! اینکه چه میزان کم کردن روغن موتور برای یک خودرو عادی است را می‌توانید با مطالعه دفترچه راهنمای خودرو یا جستجویی ساده در اینترنت پیدا کنید.
حداقل هفته‌ای یک بار سطح روغن موتور خودروی خود را کنترل کنید. این کار از طریق گیج روغن قرار گرفته درون کاپوت انجام می‌شود. گیج روغن را در هنگام گرم بودن موتور بیرون بکشید و میزان روغن را از روی آن بخوانید. در برخی خودروها مانند محصولات بی ام و، گیج روغن به شکل فیزیکی وجود ندارد و سطح روغن را در نمایشگر درون خودرو چک می‌کنید.
پیشنهاد مقاله: زمان تعویض روغن گیربکس
دلایل روغن سوزی موتور
موتور اتومبیل، سیستمی بسیار پیچیده و با هزاران قطعه است که خیلی از این قطعه‌ها به طور مستقیم با روغن موتور در تماس هستند و در هنگام حرکت روغن کاری می‌شود. پس روغن سوزی موتور می‌تواند دلایل خیلی مختلفی داشته باشد که در ادامه به مهم‌ترین و شایع‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت:
۱. افت و خرابی رینگ پیستون
اصلی‌ترین دلیل روغن سوزی در موتور یک خودرو آسیب دیدن رینگ پیستون است. پیستون تمام خودروها دارای چند رینگ است که یک یا چند عدد از آن‌ها وظیفه آب‌بندی کردن روغن موتور را بر عهده دارند. وقتی که پیستون درون سیلندر بالا و پایین می‌رود، این رینگ روغن است که از عبور روغن موتور و ورود آن به فرایند احتراق جلوگیری میکند.
اصلی ترین دلیل روغن سوزی موتور، خرابی رینگ پیستون است.
این رینگ به روغن اجازه می‌دهد بدون اینکه سوزانده شود دیواره سیلندر را روغن‌کاری کرده و جلوی از بین رفتن سیلندر و پیستون را بگیرد. با آسیب دیدن رینگ روغن، خودرو شروع به دود کردن میکند و ممکن است به دلیل از دست رفتن تراکم از محل این نشتی، قدرت موتور نیز کاهش پیدا کند.
قبل از باز کردن موتور، با استفاده از دستگاه کمپرس سنج می‌توان فشار درون سیلندر را تست کرد تا از سالم بودن رینگ‌ها مطمئن شد.
۲. خرابی گیت سوپاپ
علت شایع دیگری در روغن سوزی موتور، نشتی روغن موتور از محل گیت سوپاپ‌ها است. این یعنی روغن موتور از اطراف سوپاپ‌ها و از بالا به درون محفظه احتراق نشت میکند. روغن موتور، سوپاپ‌ها و گیت سوپاپ‌ها را نیز روغن‌کاری میکند و اگر گیت آسیب دیده یا مستهلک شده باشد، این می‌تواند باعث نشت کردن روغن و روغن سوزی شود.
سومین دلیل، روغن سوزی به علت سوختن واشر سرسیلندر است. واشر سرسیلندر همانطور که از نامش مشخص است در فاصله بین سرسیلندر و بلوک موتور قرار دارد. این واشر وظیفه آب بندی این بخش را بر عهده دارد و اگر آسیب دیده باشد می‌تواند باعث ورود روغن موتور به درون سیلندر شده و به موتور آسیب بزند. اگر خیلی بدشانس باشید واشر سرسیلندر سوخته می‌تواند باعث مخلوط شدن آب رادیاتور و روغن موتور شود که در این صورت به یک تعمیر موتور اساسی نیاز خواهید داشت. به این وضعیت آب روغن قاطی کردن یا مایونیز شدن می‌گویند.
اگر ایراد واشر سرسیلندر را زود تشخیص دهید، تعویض آن هزینه چندان زیادی در مقایسه با سایر تعمیرات روغن سوزی ندارد و در ضمن موتور شما به راحتی به وضعیت قبل از روغن سوزی بازمی‌گردد.
۳. خرابی سوپاپ PCV
مورد آخر آسیب دیدن سوپاپ PCV یا تهویه محفظه روغن است. اگر خودروی شما به این سوپاپ مجهز باشد و سوپاپ PCV شما معیوب شود، می‌تواند باعث نشتی روغن به درون سیلندر شده و موتور خودروی شما را به روغن سوزی بیندازد.
علت روغن سوزی بعد از تعمیر موتور
حتما تا به حال شنیده‌اید که می‌گویند موتور پس از تعمیر اساسی تا مدتی روغن سوزی پیدا میکند. این گزاره در بسیاری از موارد صحیح است اما روغن سوزی در یک موتور تازه تعمیر شده را نباید با خرابی‌هایی که در بالا مرور کردیم یکسان دانست.
روغن سوزی در موتور تازه تعمیر شده، ممکن است به دلیل آب بندی نبودن موتور باشد.
دلیل مصرف بالای روغن در یک موتور تازه تعمیر شده، آب بندی نبودن موتور است. چون قطعات فلزی جدید و نو داخل موتور مانند، پیستون یا رینگ پیستون هنوز به اصطلاح روی هم نخوابیده‌اند و با هم همخوانی ندارند، مقداری نشتی از محل رینگ‌ها وجود دارد و این باعث دود کردن خودروی تازه تعمیر می‌شود؛ اما نگران نباشید، با آب بندی شدن موتور خودرو، این دود کردن و مصرف بالای روغن موتور حل خواهد شد. تنها باید حواستان به سطح روغن موتور باشد و در صورت کاهش، آن را به میزان حداکثر اضافه کنید.
از آنجایی که قطعات نو سایش بیشتری دارند، ذرات فلزی بیشتری نیز وارد روغن یک موتور تازه تعمیر می‌شود. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم که روغن موتور را بسیار زود و در حدود ۱۰۰۰ کیلومتر تعویض کنید تا روغن تمیز و بدون ذرات فلزی درون موتور قرار بگیرد.
پیشنهاد مقاله: خرابی منبع اگزوز و علائم آن به همراه راه حل
همچنین پیشنهاد می‌کنیم که خودروی تازه تعمیر شده را در دوره آب بندی بیشتر در شهر استفاده کنید تا دور موتورهای مختلف را تجربه کند. همچنین از فشار آوردن و بالا بردن بیش از حد دور موتور یک خودروی تازه تعمیر باید اجتناب کرد. فشار زیاد روی موتور تازه تعمیر شده مانند فشار آوردن به یک موتور صفر کیلومتر است و می‌تواند آسیب‌های شدید مخصوصا به سیلندرها و رینگ پیستون‌ها وارد کند.
مکمل رفع روغن سوزی چیست؟
اگر سری به تبلیغات در فضای مجازی یا فروشگاه‌ها بزنید، متوجه خواهید شد که فروشگاه‌ها به جز مکمل‌های سوخت، مکمل‌های روغن موتور نیز دارند و ادعا می‌کنند با استفاده از این مکمل‌ها می‌توانید بدون تعمیر اساسی، نسبت به تعمیر روغن سوزی موتور اقدام کنید. این ادعا تا حدودی اغراق‌آمیز است اما این مکمل‌ها چندان هم ناکارآمد نیستند و در برخی موارد، استفاده از آن‌ها می‌تواند عمر موتور خودرو را افزایش دهد.
مکمل‌های تعمیر روغن سوزی در برخی موارد به رفع روغن سوزی موتور کمک میکند.
این مکمل‌ها عملکردهای مختلفی نیز دارند که برای دانستن دقیق این موضوع بهتر از به وب‌سایت شرکت سازنده مکمل رجوع کنید. برخی از این مکمل‌ها هستند که با ترکیبات شیمیایی خاص خود، مقاومت روغن موتور خودرو در برابر حرارت و تبخیر شدن را افزایش می‌دهند و به این ترتیب روند کاهش روغن موتور و روغن سوزی کندتر می‌شود. این دسته از مکمل‌ها را می‌توان به مانند یک مسکن برای دردی بزرگ دانست!
دسته دیگری از مکمل‌ها نیز هستند که مواد ضد اصطکاک دارند و با مخلوط شدن در روغن موتور و با تشکیل لایه‌ای محافظ روی بخش‌های داخلی موتور از آسیب دیدن این بخش‌ها بر اثر روغن سوزی جلوگیری می‌کنند.
دسته دیگری از مکمل‌ها هم می‌توانند نشتی در سیستم را تا حدودی برطرف کنند که معمولا پایدار نیست. دسته آخر مکمل‌های روغن موتور نیز با عنوان انجین فلاش شناخته می‌شوند و می‌توانند جرم‌های و آلودگی‌های موجود در موتور را که بر اثر روغن موتور نامرغوب یا زیاد از حد کارکرده به وجود آمده‌اند را تمیز کنند. اگر از انجین فلاش استفاده می‌کنید باید روغن موتور خودرو را نیز تعویض کنید. اگر از روغن موتور مناسب استفاده کنید و روغن موتور را به موقع تعویض کنید نیازی به جرم زدایی موتور نخواهید داشت.
تعمیر روغن سوزی موتور چگونه است؟
همانطور که در ابتدای اشاره کردیم، تعمیر روغن سوزی موتور جزو تعمیرات اساسی و جدی در موتور یک اتومبیل است. بسته به اینکه خودروی شما بر اثر کدام یک از دلایل یاد شده در بالا به روغن سوزی افتاده باشد، برطرف کردن و روغن سوزی و تعمیر موتور نیز راهکارهای مختلفی دارد.
۱. تعمیر رینگ پیستون‌های خراب
به طور ویژه اگر روغن سوزی از ناحیه رینگ روغن باشد، نیاز است تا موتور تقریبا به طور کامل دمونتاژ (منفصل) شود. در این مرحله پیستون‌ها از درون سیلندر بیرون کشیده شده و رینگ‌های آسیب دیده با رینگ‌های نو جایگزین می‌شوند.
۲. تعمیر روغن سوزی در اثر سوختن واشر سر سیلندر
اگر روغن سوزی از ناحیه واشر سرسیلندر باشد، واشر را باید با نمونه نو تعویض کرد ولی در این مرحله نیازی به باز کردن کل موتور نیست و تنها قسمت بالای موتور یعنی سرسیلندر باز می‌شود. برای واشر سرسیلندر حتما باید از جنس‌های مرغوب و اصلی استفاده کنید تا مشکلات بعدی گریبان شما را نگیرند.
ممکن است تعمیرکار شما پیشنهاد تعمیر واشر با استفاده از چسب را بدهید. گرچه این ایده در برخی موارد جواب می‌دهد اما آن را به دلیل ریسک و وابستگی شدید به کیفیت انجام کار توصیه نمی‌کنیم و اگر به واشر نو و اصلی دسترسی دارید حتما یک واشر سرسیلندر نو برای خودرو تهیه کنید.
در هنگام تعویض واشر سرسیلندر ممکن است ایرادات پنهان سرسیلندر نیز خود را نشان دهند که می‌توانید در طی تعمیر، آن‌ها را نیز برطرف کنید. احتمال دارد که سرسیلندر شما نیاز به تراشکاری، پورت و پولیش یا حتی تعویض داشته باشد.
۳. تعمیر روغن سوزی سیلندر
در برخی موارد این احتمال وجود دارد که روغن سوزی به دلیل خرابی دیواره سیلندر باشد. برای رفع این ایراد نیز نیاز به باز کردن کامل موتور وجود دارد و اگر سیلندرهای خودروی شما قابل تعویض باشند (مانند پژو ۴۰۵) می‌توانید با خرید سیلندر نو، مشکل روغن سوزی را حل کنید.
گاهی اوقات روغن سوزی به دلیل خرابی دیواره سیلندر است.
در خودروهایی که امکان تعویض سیلندر آن‌ها وجود ندارد و سیلندر و بلوک یکپارچه هستند، می‌توان این ایراد را بسته با شدت آن با استفاده از ماشین کاری مرتفع کرد. در صورتی که سیلندرهای شما ماشین کاری شوند شاید مجبور باشید پیستون‌های نو نیز خریداری کنید که این اقدام، هزینه تعمیرات را به شدت بالا می‌برد.
پیشنهاد مقاله: گیربکس چیست؟ آشنایی با انواع جعبه دنده
۴. تعمیر گیت‌های سوپاپ
روغن سوزی به دلیل خرابی گیت سوپاپ نیز به عملیات خیلی پیچیده‌ای نیاز ندارد و زحمت و هزینه آن در مقایسه با رینگ پیستون کم‌تر است. اگر خیلی خوش شانس باشید، روغن سوزی از ناحیه سوپاپ PCV خواهد بود. تعویض این سوپاپ کاری ساده و سریع است و نیازی به باز کردن موتور نیز وجود نخواهد داشت.
یک باور نادرست در میان برخی افراد وجود دارد که استفاده از روغن غلیظ‌تر می‌تواند مشکل روغن سوزی را حل کند. اشتباه بودن این تئوری به سادگی به اثبات رسیده است و هیچ مکانیکی این کار را توصیه نمی‌کند. حقیقت امر این است که حتی غلیظ‌ترین روغن موتورها با بالاترین ویسکوزینه (گرانروی) نیز همچنان می‌توانند به تمام بخش‌های موتور یک خودرو نفوذ کنند و اینطور نیست که یک روغن با غلظت بالاتر مثلا نتواند از مجرای واشر سرسیلندر یا از رینگ روغن رد شود.
اگر از روغنی با غلظتی که مورد تایید سازنده خودروی شما نیست استفاده کنید تنها ریسک خرابی‌های دیگر مانند آسیب دیدن به یاتاقان‌ها را نیز به مشکل روغن سوزی موتور خودروی خود اضافه کرده‌اید.
جمع بندی
روغن سوزی در یک خودروی نو یا با کارکرد پایین به ندرت اتفاق می‌افتد. این خرابی بیشتر در بین اتومبیل‌هایی با کارکرد بسیار بالا یا سالخورده شایع است به همین جهت اگر مالک یک خودروی نو هستید، نباید هر دودی را به حساب روغن سوزی بگذارید!
نگهداری صحیح از اتومبیل بهترین کاری است که می‌توانید برای جلوگیری از روغن سوزی انجام دهید. تعویض به موقع یا حتی زودتر از موعد روغن موتور، استفاده از روغن موتورهای مرغوب با مشخصات منطبق بر توصیه سازنده، استفاده از فیلتر روغن اصلی و رانندگی اصولی همگی می‌توانند احتمال خرابی موتور و به روغن سوزی افتادن آن را کاهش دهند.
پیشنهاد می‌کنیم که حداقل ماهی یکبار یا دو هفته یکبار، سطح روغن موتور را چک کنید. موتوری که روغن سوزی داشته باشد علائمی همچون کارکرد نامنظم، افت شتاب، دود و بوی روغن سوخته را از خود نشان می‌دهد و با مشاهده این علائم بهتر است به فکر عیب‌یابی خودرو باشید. در پایان فراموش نکنید، هیچ مکانیک و سرویس کاری، خودروی شما را بهتر از سازنده خودرو نمی‌شناسد پس همیشه در سرویس و نگهداری دقت کرده و آن‌ها را بر اساس دفترچه راهنمای خودرو انجام دهید.
دیدگاهتان را بنویسید