با وجود اینکه خودروهای دنده اتوماتیک در سال‌های اخیر به صورت گسترده در بازار کشور عرضه شده‌اند و در تمام بازه‌های قیمتی می‌توان آن‌ها را دید، اما همچنان اکثریت خودروهای موجود در بازار ایران گیربکس دستی دارند. گیربکس‌های دستی ساده و ارزان هستند، با این وجود هر از گاهی با تمام شدن عمر صفحه کلاچ، باید آن را تعویض کرد که چندان ساده و ارزان قیمت نیست. برای بهبود عملکرد خودرو برخی از رانندگان به فکر تقویت صفحه کلاچ می‌افتند. در ادامه بررسی خواهیم کرد که چگونه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم و صفحه کلاچ چه انواعی دارد.
صفحه کلاچ چیست و چه بخش‌هایی دارد؟
اصلی‌ترین وظیفه سیستم کلاچ انتقال نیروی موتور به جعبه دنده و سپس چرخ‌ها است. به کمک کلاچ ما می‌توانیم ارتباط بین موتور و گیربکس را کنترل کنیم و همین سیستم به راننده امکان می‌دهد تا دنده مناسب را انتخاب و درگیر کند.
در ادامه پیش از آنکه بدانیم چگونه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم باید با بخش‌های مختلف سیستم کلاچ آشنا شویم. سیستم کلاچ بخش‌های زیادی دارد که شامل فلایویل، صفحه کلاچ، کاور صفحه کلاچ و برینگ‌های کلاچ می‌شود. در ادامه به هر یک از این اجزا خواهیم پرداخت.
اصلی‌ترین وظیفه سیستم کلاچ انتقال نیروی موتور به جعبه دنده و سپس چرخ‌ها است
فلایویل
فلایویل یک صفحه فلزی است که به میل لنگ موتور پیچ می‌شود و دو وظیفه مهم دارد. اولین وظیفه فلایویل کاهش لرزش‌های موتور و کمک به نرم کار کردن موتور است. اینرسی موجود در فلایویل با توجه به جرم نسبتاً مقبول آن به موتور خودرو کمک می‌کند تا کارکرد نرمی داشته باشد. دومین استفاده فلایویل نیز این است که نیرو را به سمت گیربکس و از طریق اسمبلی کلاچ (مجموعه کلاچ) انتقال دهد.
بیشتر بخوانید:سیم کلاچ رگلاژ اتوماتیک چیست؟
صفحه کلاچ
صفحه کلاچ قطعه‌ای است دایره‌ای شکل که با فلایویل در تماس بوده و نیرو را به کمک ایجاد اصطکاک به سمت گیربکس می‌فرستد. صفحه کلاچ از موادی ساخته می‌شود که در برابر سایش و دما مقاومت خوبی داشته باشد. مواد به کار رفته در ساخت صفحه کلاچ در انتقال بهتر گشتاور موتور به سمت گیربکس موثر هستند و هرچه مواد مرغوب‌تری داشته باشیم، نیروی کم‌تری در این انتقال هدر می‌رود.
کاور مجموعه کلاچ
کاور کلاچ، صفحه کلاچ را به سمت فلایویل حرکت می‌دهد. فنر این کاور با پدال کلاچ در ارتباط است و زمانی که راننده پدال کلاچ را فشار می‌دهد این قطعه صفحه کلاچ را از روی فلایویل جدا می‌کند. نوع کاور صفحه کلاچ دقیقاً روی حسی که راننده از پدال کلاچ می‌گیرد تأثیر دارد.
بیشتر بخوانید:قفل پدال را چگونه ببندیم؟
برینگ‌های کلاچ
برینگ‌ها کمک می‌کنند که قطعات صفحه کلاچ به خوبی چرخش داشته باشند و با کم‌ترین اصطکاک و مقاومت و به نرمی چرخش کنند. تمامی کلاچ‌ها به برینگ مجهز نیستند، پس وجود این قطعه به نوع کلاچ بستگی دارد.
انواع صفحه کلاچ
بسته به نوع و مدل خودرو و اینکه موتور خودرو چه مشخصاتی داشته باشد، انواع مختلفی از کلاچ وجود دارند. پیش از آنکه بدانیم چگونه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم باید اطلاع داشته باشیم که خودروی ما دارای چه نوع صفحه کلاچی است. در ادامه انواع مختلف کلاچ را بررسی خواهیم کرد.
بسته به نوع و مدل خودرو و اینکه موتور خودرو چه مشخصاتی داشته باشد، انواع مختلفی از کلاچ وجود دارند
کلاچ ارگانیک
کلاچ ارگانیک کلاچی است که معمولاً کارخانه سازنده روی خودرو نصب می‌کند. مواد به کار رفته در صفحه کلاچ ارگانیک طوری هستند که مقدار جزئی هرزگردی داشته باشند. به همین دلیل در ترافیک‌ها میزان خورندگی این کلاچ‌ها بیشتر است. البته در بازار انواعی از کلاچ‌های ارگانیک موجود هستند که میزان اصطکاک آن‌ها بالاتر است و هرزگردی کمی دارند، اما استفاده از آن‌ها حس پدال کلاچ را مانند یک کلید روشن و خاموش می‌کند و عملکرد خشن‌تر و بالطبع ناراحت‌تری را از خودرو خواهیم دید. به طور کلی برای استفاده روزمره، کلاچ‌های ارگانیک خیلی خوب هستند و عمر آن‌ها نیز در مقایسه با دیگر انواع کلاچ بالاتر است.
بیشتر بخوانید:تقویت برق خودرو؛ 10روش تقویت سیستم الکتریکی خودرو
کلاچ‌های سرامیکی و چنگکی
کلاچ‌های سرامیکی همان‌طور که از نام آن‌ها پیدا است از مواد سرامیکی در کنار برخی فلزات در ساختار خود بهره‌مند هستند. کلاچ‌های چنگکی نیز دارای ظاهری متفاوت هستند و دیگر به شکل یک صفحه دایره‌ای ساخته نمی‌شوند. کلاچ‌های چنگکی گرچه دارای عملکرد بهتری هستند اما حس رانندگی خشنی دارند و مناسب یک مصرف کننده عادی نخواهند بود. البته هر چه تعداد چنگک‌های کلاچ بیشتر باشد عملکرد آن نرم‌تر خواهد بود.
مواد به کار رفته در کلاچ‌های سرامیکی و شکل و فرم کلاچ‌های چنگکی به این کلاچ‌ها کمک می‌کند تا گشتاور بالاتری را تحمل کنند و همین مسئله آن‌ها را تبدیل به گزینه‌ای مناسب برای خودروهای قدرتمند و تیونینگ شده کرده است.
چگونه صفحه کلاچ را تقویت کنیم؟
برای اینکه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم یکی از بهترین راه‌ها استفاده از کلاچ‌های مولتی دیسک (Multi-disc) است. بسیاری از سازندگان هستند که کلاچ‌های پرفورمنس بالا با عملکردی مناسب خودروهای قدرتمند را به بازار عرضه می‌کنند که البته این کیت‌ها قیمت پایینی ندارند.
بیشتر بخوانید:آشنایی با قطعات خودرو [مصرفی و غیر مصرفی]
یکی دیگر از راه‌های تقویت کلاچ استفاده از فلایویل‌های سبک وزن است. این فلایویل‌ها شتاب بهتری به خودرو می‌دهند اما در سمت مقابل از راحتی خودرو هم می‌کاهند و عملکردی خشن‌تر را از خودرو خواهیم دید.
صفحه کلاچ‌های افترمارکت نیز از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که از بین آن‌ها می‌توان کربن، سرامیک، کولار و … را نام برد. هر یک از این مواد دارای مشخصاتی مخصوص به خود است و عملکرد آن‌ها در بحث دوام، کارایی، راحتی، حس رانندگی و مقاومت حرارتی متفاوت خواهد بود.
برای اینکه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم یکی از بهترین راه‌ها استفاده از کلاچ‌های مولتی دیسک (Multi-disc) است
کلام آخر
برای اینکه تصمیم بگیریم چگونه صفحه کلاچ موتور را تقویت کنیم باید ابتدا انتظارات خود از خودرو و کاری که با آن می‌خواهیم انجام دهیم را بشناسیم. کلاچ‌هایی با عملکرد بالا و مخصوص خودروهای قدرتمند و تقویت شده لزوماً برتری کامل ندارند. قیمت گران، رانندگی ناراحت و عملکرد خشن‌تر از معایب این کلاچ‌ها هستند. اگر خودروی قدرتمندی ندارید، بهترین راه استفاده صحیح از کلاچ استاندارد خودرو و البته تعویض آن در زمان مناسب است.
سوالات متداول
- صفحه کلاچ چه زمانی باید تعویض شود؟
برای صفحه کلاچ عمر مشخصی تعریف نمی‌شود، چون دوام آن به کیفیت مجموعه و البته شرایط و سبک رانندگی بستگی دارد.
- کلاچ خشک و تر چیست؟
کلاچ خشک کلاچی است که با هوا خنک می‌شود و با مایع در تماس نیست؛ اما کلاچ‌های تر با مایع (در اینجا روغن) در تماس هستند و با استفاده از مایع خنک می‌شوند.
- علائم تمام شدن صفحه کلاچ چیست؟
گاز هرز، سخت جا رفتن دنده‌ها، کاهش شتاب و کشش خودرو و افزایش مصرف سوخت از نشانه‌های تمام شدن صفحه کلاچ هستند و با دیدن این علائم باید خودرو را به مکانیک نشان دهید.
دیدگاهتان را بنویسید