از دیرباز، کرسی به عنوان یک عنصر جدا‌ناپذیر در فرهنگ و تاریخ خانواده‌های ایرانی شناخته شده است. در شب‌های سرد و در طول پاییز و زمستان، این وسیله چوبی باعث می‌شد تا اعضای خانواده در کنار یکدیگر جمع شده و داستان‌ها و خاطرات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. امروزه آپارتمان‌نشینی و وجود پکیج و بخاری در هر خانه باعث شده بسیاری از افراد این سنت را به فراموشی بسپارند و خیلی از ما حتی نمی‌دانیم چگونه کرسی درست کنیم.
جعفر شهری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ تهران، کرسی را به شکل یک چهارپایه بزرگ ساخته شده از چوب توصیف می‌کند که با جاجیم و چادرشب سفید پوشانده می‌شود. طبق توصیفات او، در هر خانه کرسی دم‌دستی برای اهل خانه و یک کرسی جدید برای مهمان در اتاق پذیرایی قرار می‌گرفت که محل استراحت و خواب را برای ساکنان خانه و مهمانان فراهم می‌کرد. اگر قصد دارید این سنت دیرینه را حفظ کنید و در خانه خود کرسی بسازید، با ما در ادامه همراه باشید تا به این موضوع بپردازیم که چگونه کرسی درست کنیم.
نگاهی به کرسی و جایگاه آن در فرهنگ ایرانی
کرسی در واقع چیزی بیشتر از یک چهارپایه، ظرف زغال و لحاف بزرگ نیست، اما ترکیب این عوامل با هم می‌تواند فوق‌العاده جذاب باشد. اغلب چهارپایه‌های کرسی ابعادی حدود ۱ متر در ۱ متر دارند و گاهی نیز به شکل مستطیل طراحی شده‌اند. ابعاد لحاف بزرگی که بر روی کرسی می‌اندازند، تا حدود ۷ متر می‌رسد. پس از نصب لحاف بر روی چهارپایه، آن را با ترمه و جاجیم تزئین می‌کنند. سپس نوبت به قرار دادن چراغ، سماور و وسایل خوراکی می‌رسد که روی میز قرار می‌دهند. این تعریف کلی کرسی است، اما در ادامه با دقت و جزئیات بیشتری بررسی خواهیم کرد که چگونه کرسی درست کنیم.
بیشتر بخوانید:مضرات کرسی برقی:آیا کرسی ضرر دارد؟
پس از اینکه کرسی آماده شد، تشک و پشتی‌هایی دور آن قرار می‌دهند تا افراد بتوانند به راحتی به آن‌ها تکیه دهند، بنشینند و در کنار یکدیگر غذا بخورند و صحبت کنند. البته گرمای مطبوع و راحتی بی‌نهایت کرسی، به سرعت افراد را خواب‌آلوده می‌کرد و آنان را به خوابی آرام و راحت فرو می‌برد.
در روزگارهای گذشته، هنگامی که افراد در شب‌های سرد زمستان دور هم جمع می‌شدند، پله کرسی که در بیشترین فاصله از اتاق قرار داشت، جایگاه مهم‌ترین فرد خانواده بود و کودکان معمولاً نزدیک در اتاق می‌نشستند. در خانه‌های اعیان‌نشین یا طبقات متوسط، معمولاً دو کرسی وجود داشت؛ یکی برای ساکنان خانه و دیگری در اتاق پذیرایی برای مهمانان.
کرسی در واقع چیزی بیشتر از یک چهارپایه، ظرف زغال و لحاف بزرگ نیست، اما ترکیب این عوامل با هم می‌تواند فوق‌العاده جذاب باشد
در قدیم زغال کرسی چگونه آماده می‌شد؟
زغال مورد استفاده برای کرسی به سادگی تهیه نمی‌شد. برای تهیه زغال مخصوص کرسی، ابتدا باید کاربلدها درزهای منقل را با استفاده از گچ خیس می‌پوشاندند. سپس خاکستر را الک می‌کردند و درون منقل می‌پاشیدند. پس از آن، وسط خاکستر گودالی ایجاد کرده و زغال را همراه با آتش داخل گودال قرار می‌دادند و آن را باد می‌زدند تا آتش به خاک زغال برسد و گرما تولید شود. سپس با استفاده از کفگیر، به آرامی روی آن خاکستر می‌ریختند و لایه رویی را صاف می‌کردند. منتظر می‌ماندند تا بوی زغال از بین برود و بتوانند آن را زیر کرسی قرار دهند.
بیشتر بخوانید:تبدیل بخاری نفتی به گازی
اگرچه کرسی در گذشته بیشتر استفاده می‌شد، اما هنوز هم در برخی از خانه‌ها کاربرد دارد و افراد بیشتری به دنبال این هستند که بدانند چگونه کرسی درست کنیم. توصیه می‌شود که در فصل‌های سرد سال به مناطق شمالی کشور سر بزنید. قطعاً در برخی از خانه‌های محلی، کرسی را مشاهده خواهید کرد.
برای تهیه زغال مخصوص کرسی، ابتدا باید کاربلدها درزهای منقل را با استفاده از گچ خیس می‌پوشاندند، سپس خاکستر را الک می‌کردند و درون منقل می‌پاشیدند
نسخه‌های خارجی کرسی در ژاپن و اسپانیا
قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که چگونه کرسی درست کنیم، جالب است بدانید کرسی تنها مختص فرهنگ ایرانی نیست. به عنوان مثال، در قرن چهاردهم در کشور ژاپن نوعی صندلی به نام کوتاتسو (Kotatsu) وجود داشت که امروزه نسخه تجاری آن در بازار این کشور به فروش می‌رسد. کوتاتسو یک چارچوب چوبی با کمترین فضای مصرفی بود که روی آن یک پتوی ضخیم قرار می‌گرفت و با استفاده از اجاق و زغال سنگ، گرم می‌شد.
امروزه این صندلی‌های چوبی به شکل‌ها و طرح‌های مختلف و البته بسیار زیبا‌تر به بازار عرضه می‌شوند. این طراحی جدید به کاربران امکان می‌دهد تا چندین بالشت قابل تنظیم را به آن متصل کرده و زیر آن استراحت کنند. در کوتاتسوهای امروزی، دیگر نیازی به استفاده از زغال سنگ نیست و این محصول با سیستم گرمایشی برقی به بازار عرضه می‌شود.
بیشتر بخوانید:بخاری برقی برای سالن بزرگ
مشابه این محصول را می‌توانید در اسپانیا نیز ببینید. کرسی اسپانیایی با عنوان براسرو (Brasero) شناخته می‌شود. براسرو در واقع یک منقل است که در آن چوب و زغال را برای تولید گرما می‌سوزانند. گاهی اوقات، برخی افراد آن را زیر چهارپایه قرار می‌دهند و روی آن یک پتو ضخیم می‌پوشانند تا مثل کرسی عمل کند.
براسرو در واقع یک منقل است که در آن چوب و زغال را برای تولید گرما می‌سوزانند
خواص و تأثیرات کرسی بر سلامتی افراد
با گسترش استفاده از بخاری‌های نفتی و سپس بخاری‌های گازی در خانه‌های ایرانی، تعداد خانوارهایی که از کرسی برای گرمایش استفاده می‌کردند به سرعت کاهش یافت. امروزه، رادیاتورها، اسپلیت‌ها، بخاری‌های گازی و هیترهای الکتریکی به عنوان روش‌های اصلی گرمایش خانه‌ها و ادارات مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ اما هیچ یک از این وسایل، فواید فراوانی که کرسی برای سلامتی افراد دارد را ارائه نمی‌دهند. قبل از اینکه به بررسی این موضوع بپردازیم که چگونه کرسی درست کنیم، بیایید با فواید کرسی برای سلامتی نیز آشنا شویم.
بیشتر بخوانید:ساخت شومینه هیزمی
نشستن در زیر کرسی علاوه بر فراهم کردن خوابی راحت، منجر به بهبود گردش خون در بدن نیز می‌شود که به کاهش دردهای مزمن مانند درد زانو، کمر، مهره‌های پشتی، آرتروز، رماتیسم و دیسک کمر کمک خواهد کرد. حفظ گرمای کف پا نیز بهبود عملکرد دستگاه گوارشی بدن را تسهیل می‌کند. از جمله دیگر مزایای کرسی، رفع کم‌خونی، پاکسازی بدن و تقویت حافظه و کاهش قند خون است. با قرار گرفتن پاها در زیر کرسی و گردش خون در بدن، احتمال لخته شدن خون در رگ‌ها کاهش می‌یابد و این موضوع باعث کاهش قابل توجه خطر سکته نیز می‌شود.
نشستن در زیر کرسی علاوه بر فراهم کردن خوابی راحت، منجر به بهبود گردش خون در بدن نیز می‌شود
لوازم مورد نیاز برای درست کردن کرسی
کرسی به عنوان یک وسیله بسیار ساده، به راحتی تهیه می‌شود و می‌توان از لوازم زیر برای تجهیز و ساخت آن استفاده کرد. قبل از پرداختن به اینکه چگونه کرسی درست کنیم، بیایید با این لوازم آشنا شویم:
- لحاف: لحاف‌های بزرگ از پشم گوسفند به دلیل ضخامت و گرمای بیشتر، بهترین انتخاب برای ساخت کرسی هستند. در صورت استفاده از لحاف‌های پرشده با پشم شیشه یا الیاف مصنوعی، مطمئن شوید که به این مواد حساسیت ندارید.
- میز: استفاده از میزهای چوبی با ارتفاع کم برای ساخت کرسی متداول است. میز باید به گونه‌ای باشد تا پاها به راحتی در زیر آن قرار گیرند و ارتفاع آن نیز برای نشستن و استفاده مناسب باشد. میز کرسی از جنس MDF یا با روکش مقاوم برای جلوگیری از پوسیدگی و داشتن عمر طولانی‌تر توصیه می‌شود.
- تشک: تشک در اطراف میز قرار می‌گیرد و افراد بر روی آن نشسته و استراحت می‌کنند. معمولاً تشک‌های پرشده با پشم گوسفند یا پشم شیشه برای این منظور به کار می‌روند.
- بالش: بالش برای تکیه دادن اعضای خانواده بر روی کرسی استفاده می‌شود. بالش‌های دایره‌ای گزینه بهتری برای استفاده هستند.
- سیستم گرمایشی: اگر نمی‌دانید چگونه کرسی درست کنیم، همان‌طور که گفتیم از زمان قدیم برای گرم کردن کرسی از زغال نیم‌سوز استفاده می‌شد اما با آمدن برق به خانه‌ها، هیترهای برقی برای استفاده در کرسی‌ها رواج پیدا کردند. مطمئن شوید هیتر برقی مورد استفاده شما استاندارد و بی‌خطر است.
- سینی: برای پذیرایی از مهمانان و قرار دادن میوه‌ها و شیرینی‌ها، سینی لازم است. حتی برای صرف غذا نیز به سینی نیاز دارید.
لحاف‌های بزرگ از پشم گوسفند به دلیل ضخامت و گرمای بیشتر، بهترین انتخاب برای ساخت کرسی هستند.
نحوه گرمایش کرسی: چگونه کرسی درست کنیم؟
آخرین نکته‌ای که قبل از بررسی اینکه چگونه کرسی درست کنیم باید به آن بپردازیم، نحوه گرمایش کرسی است. استفاده از روش‌هایی همچون زغال نیم‌سوز، اجاق گاز و هر وسیله‌ای که منجر به تولید دود و گاز مونوکسید کربن می‌شود را توصیه نمی‌کنیم زیرا این امر ممکن است خطراتی مانند مسمومیت، خفگی و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد؛ بنابراین، بهترین گزینه برای گرم کردن کرسی، استفاده از سیستم‌های گرمایش برقی است. در ادامه، سیستم‌های استاندارد و مناسب برای کرسی را بررسی می‌کنیم:
بهترین گزینه برای گرم کردن کرسی، استفاده از سیستم‌های گرمایش برقی است
با بخاری برقی چگونه کرسی درست کنیم:
بخاری‌های برقی به دلیل تولید گرمای پاک و بی‌خطر، بهترین گزینه برای استفاده در کرسی هستند. این بخاری‌ها در دو نوع فن‌دار و تابشی وجود دارند. بخاری‌های برقی تابشی به دلیل تولید حرارت مستقیم، ممکن است منجر به آتش‌سوزی شوند؛ اما هیترهای فن‌دار، حرارت بی‌خطری تولید می‌کنند و المنت‌های حرارتی در داخل دستگاه قرار دارند.
بیشتر بخوانید:فن هیتر چیست
بنابراین، بخاری برقی فن‌دار به عنوان بهترین دستگاه گرمایشی برای کرسی شناخته می‌شود. این بخاری دارای المنت‌های داخلی است که گرمای تولید شده را توسط فن دمنده به بیرون انتقال می‌دهد و پس از یادگیری اینکه چگونه کرسی درست کنیم، به راحتی می‌توان بدون ایجاد هیچ خطری آن را زیر میز قرار داد.
بخاری‌های برقی به دلیل تولید گرمای پاک و بی‌خطر، بهترین گزینه برای استفاده در کرسی هستند
با لامپ حرارتی چگونه کرسی درست کنیم:
این ایده برای ساخت کرسی از نظر هزینه نیز ارزان‌تر است. استفاده از لامپ حرارتی مادون قرمز یک گزینه مناسب برای ساخت کرسی به شمار می‌رود. این نوع لامپ دارای خواص درمانی بوده و برای درمان آرتروز و درد مفاصل مناسب است. همچنین، این لامپ به روش پاک و بی‌خطر گرما تولید می‌کند. با سیم‌کشی لامپ و آویزان کردن آن از زیر میز، می‌توان کرسی را برای فصل زمستان برپا کرد.
بیشتر بخوانید:بهترین مارک بخاری (معرفی 7 برند پرفروش بازار)
ممکن است نزدیک شب یلدا به فکر درست کردن کرسی در خانه بیفتید یا بخواهید کرسی را به عنوان بخشی ثابت از دکوراسیون منزلتان در نظر بگیرید. در هر صورت، قبل از هرچیز باید بدانید چگونه کرسی درست کنیم.
اولین و اساسی‌ترین جزء کرسی، میز آن است. می‌توانید از میز جلوی مبلی که در منزل دارید استفاده کنید، یا حتی می‌توانید به یک نجار سفارش دهید تا یک میز استاندارد برای کرسی بسازد. بخش مهم دیگر کرسی، لحاف یا پتو است. پس از قرار دادن لحاف بر روی میز، با استفاده از ترمه، جاجیم یا پارچه‌های سنتی، کرسی را تزئین کنید. سپس یک بخاری برقی یا لامپ حرارتی برای گرم کردن کرسی زیر میز قرار دهید. با گذاشتن لحاف یا پتو و بالش اطراف کرسی، یک گوشه دنج برای منزلتان ایجاد خواهید کرد.
نکات ایمنی استفاده از کرسی برقی در منزل
اکنون می‌دانیم چگونه کرسی درست کنیم، اما رعایت نکات ایمنی هنگام ساخت کرسی امری بسیار مهم است که از خطرات و حوادث ناگوار جلوگیری خواهد کرد. در ادامه این نکات را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
- انتخاب کرسی استاندارد: حین خرید، باید کرسی برقی را از نوع استاندارد و باکیفیت انتخاب کرد. ابعاد چهارپایه کرسی نیز باید استاندارد باشد تا لوازم اطراف آن از حرارت مستقیم دور بمانند.
- استفاده از کابل‌های مناسب: استفاده از سیم‌های نایلونی غیرمجاز است و به جای آن باید از کابل‌های مناسب و استاندارد استفاده شود.
- عبور سیم برق: عبور سیم برق از زیر تشک و لحاف امری خطرناک است که می‌تواند منجر به آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی شود.
- بازبینی دوره‌ای سیم‌های برق: اگر کرسی برقی دارید، باید به طور دوره‌ای سیم‌های برق کرسی را از جهت پارگی روکش آن مورد بازبینی و کنترل قرار داده و آن را به طور محکم و ثابت نصب کنید تا از سقوط آن جلوگیری شود.
- تأمین برق: از پریز مستقل برای تأمین برق کرسی‌های برقی استفاده کرده و از به کار بردن سه‌راهی‌ها و موارد نظیر آن اجتناب کنید، زیرا این امر ناامن و غیراصولی است.
- استاندارد و تعمیرات: در صورت قطع فیوز مربوط به کرسی، تعمیرات لازم را به افراد متخصص بسپارید تا خطر از بین برود.
حین خرید، باید کرسی برقی را از نوع استاندارد و باکیفیت انتخاب کرد.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که چگونه کرسی درست کنیم و چه نکات ایمنی را هنگام استفاده از کرسی مد نظر قرار دهیم. ساخت کرسی یک فرآیند آسان است که منجر به ایجاد یک نقطه دنج و آرام در منزل می‌شود. برای ساخت کرسی نیاز به چند مورد اساسی دارید که شامل میز، لحاف یا پتو، تشک، بالش و منبع گرما (مثلاً لامپ حرارتی یا بخاری برقی) هستند. با رعایت نکات ایمنی و استفاده از روش‌های استاندارد و بی‌خطر، کرسی می‌تواند یک نقطه خلوت و آرامش‌بخش در منزل باشد.
سوالات متداول
- بهترین مکان برای برپایی کرسی در خانه کجاست؟
بهترین مکان برای برپایی کرسی، کوچک‌ترین اتاق خانه است؛ زیرا راحت‌تر گرم می‌شود و اعضای خانواده می‌توانند به دیوار تکیه دهند.
- لحاف مورد نیاز برای ساخت کرسی باید چگونه باشد؟
لحاف به کار رفته در ساخت کرسی باید قطور و سنگین و با پشم یا پنبه پُر شده باشد. ابعاد ۴ یا ۷ متر نیز برای لحاف کرسی مناسب است.
- انواع کرسی چیست؟
انواع کرسی عبارتند از کرسی نفتی، کرسی برقی، کرسی زغالی و کرسی ژاپنی یا کوتاتسو.
دیدگاهتان را بنویسید