مشکلات فنی خودرو همواره ناگوار و آزاردهنده هستند. پنچر کردن، خالی شدن باتری، جوش آوردن ماشین یا از کار افتادن ترمزها بخشی از این مشکلات هستند که ممکن است در هر سفری پیش آیند. بررسی علل وقوع و نحوه پیشگیری از این مشکلات به مقالات تخصصی جداگانه‌ای نیاز دارد، از این رو در مقاله امروز به علت جوش آوردن ماشین پرداخته‌ایم.
تمامی خودروهای درون‌سوز و حتی هیبریدی، به سیستم خنک کننده نیاز دارند که در اصطلاح عموم رادیاتور نامیده می‌شود. این سیستم وظیفه دارد با کمک روانکار، دمای موتور خودرو را در سطح مطلوب حفظ کند. با این حال گاهی اوقات سیستم خنک کننده نمی‌تواند وظایفش را به خوبی اجرا کند و ماشین جوش می‌آورد. اگر تجربه این رخداد را داشته‌اید یا می‌خواهید از وقوع آن در آینده جلوگیری کنید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
جوش آوردن ماشین چیست؟
تعریفی که می‌توان برای جوش آوردن خودرو بیان کرد، بسیار ساده‌تر از علت جوش آوردن ماشین است. هر زمان که نشانگر درجه حرارت موتور به حد نهایی خود رسید و دود سفید از زیر کاپوت شما به بیرون درز کرد، موتور خودرو شما جوش آورده است! البته برخی خودروهای قدیمی و جدید هشدارهای دیگری را نیز برای اطلاع راننده صادر می‌کنند. برای مثال خودروهای سمند و پژو پارس قدیمی که مجهز به سیستم گویا بودند، اعلان بالا رفتن بیش از حد درجه حرارت را به اطلاع راننده می‌رساندند. در خودروهای جدید و مدرن نیز این اعلان از طریق نمایشگرها به راننده اطلاع داده می‌شود.
جوش آوردن ماشین مشکلی است که به دلیل وجود ایراد در سیستم خنک کننده خودرو رخ می‌دهد. این ایراد ممکن است به دلیل ناتوانی سیستم خنک کننده یا وجود مشکل در دیگر قطعات خودرو پیش آمده باشد. هنگامی که خودرو جوش می‌آورد، لازم است تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به حاشیه مسیر حرکت کنید و اتومبیل را خاموش کنید. در صورت ادامه فعالیت خودرو پس از جوش آوردن، مشکلات متعددی در انتظار شما خواهد بود. فعال ماندن خودرو در این وضعیت موجب آسیب دیدن قطعات داخلی پیشرانه همچون بلوک سیلندر و سر سیلندر، میل لنگ و پیستون می‌شود. همچنین احتمال سوختن واشر سر سیلندر خودرو بر اثر افزایش بیش از حد دما در این وضعیت وجود دارد. جوش آوردن خودرو رویداد خطرناکی است که بایستی در کوتاه‌ترین زمان ممکن با آن مقابله کرد، در غیر این صورت چنین مشکلی می‌تواند به قیمت اجزای درونی موتور و حتی مشکلاتی فراتر از آن ختم شود.
جوش آوردن ماشین به دلیل وجود ایراد در سیستم خنک کننده خودرو رخ می‌دهد
چرا ماشین جوش می‌آورد؟
درباره یافتن علت جوش آوردن ماشین، حدس و گمان‌های بسیاری می‌توان مطرح کرد. اکثر این حدس و گمان‌ها زمانی مطرح می‌شوند که خودرو با دودی سفید احاطه شده است و بوی سوختگی از قسمت‌های درونی آن به مشام می‌رسد. با این حال جوش آوردن خودرو از علل مرسومی ایجاد می‌شود که در این قسمت به آن‌ها خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: علت لاستیک سایی چرخ جلو از بیرون
دلیل اول، مشکلات مایع خنک کننده
هرگونه کمبود در مایع خنک کننده یا بالا بودن درصد املاح در آن، ممکن است باعث جوش آوردن خودرو شود. به طور معمول توصیه می‌شود تا در فصل گرما از ترکیب 50-50 ضد یخ و آب برای سیستم خنک کننده استفاده کنید. آب اضافه شده به سیستم خنک کننده بایستی از نوع آب مقطر باشد که بدون املاح است. اگر سطح مایع خنک کننده از حد مشخصی کمتر باشد یا میزان سختی مایع خنک کننده بیش از حد باشد، امکان جوش آوردن موتور خودرو وجود دارد.
کمبود در مایع خنک کننده یا بالا بودن درصد املاح در آن، می‌تواند باعث جوش آوردن خودرو شود.
دلیل دوم، خرابی واترپمپ
واترپمپ یا پمپ آب وسیله‌ای است که مایع خنک کننده را درون محفظه موتور به گردش در می‌آورد. این پمپ همانند بسیاری دیگر از قطعات خودرو، عمر محدودی دارد و پس از آن بایستی تعویض شود. همچنین در صورتی که مایع خنک کننده به شدت کاهش یابد یا غلظت آن بیشتر از حد مشخص شده باشد، واترپمپ تحت فشار قرار می‌گیرد و دچار مشکل خواهد شد. همچنین تصادفات رانندگی نیز می‌تواند موجب ضربه خوردن واترپمپ و شکستگی آن شود. هرگونه اشکال در فرآیند کاری واترپمپ، به عنوان یکی از چندین علت جوش آوردن ماشین شناخته می‌شود.
دلیل سوم، گرفتگی رادیاتور
رادیاتور خودرو همانند رادیاتورهای سیستم گرمایش خانگی، ممکن است دچار رسوب گرفتگی در طول زمان شود. همچنین شبکه‌های خنک کننده رادیاتور در معرض گرد و خاک و آلودگی‌های محیطی هستند و ممکن است دچار گرفتگی شوند. از این رو لازم است تا قسمت‌های بیرونی و داخلی رادیاتور خودرو را هر چند وقت یک‌بار تمیز کنید. برای تمیزکاری قسمت خارجی رادیاتور می‌توان از فشار هوا استفاده کرد، در حالی که تمیزکاری قسمت‌های درونی به رسوب‌گیر مخصوص نیاز دارد.
دلیل چهارم، سوختن واشر سر سیلندر
واشر سر سیلندر قطعه‌ای پلاستیکی در موتور خودرو است که سر سیلندر را به بلوک اصلی موتور متصل می‌کند. وظیفه این واشر پلاستیکی، جلوگیری از مخلوط شدن آب و روغن درون موتور است. این واشر در صورتی که در معرض حرارت زیاد قرار گیرد یا عمر آن بیش از حد به درازا بکشد، دچار پوسیدگی و خوردگی می‌شود و امکان سوختن آن وجود دارد. همچنین در موتورهای XU7 پژو سیتروئن به دلیل نقص طراحی، امکان سوختن واشر سر سیلندر بیشتر از سایر پیشرانه‌ها است. در صورتی که واشر سر سیلندر خودرو بسوزد، مایع خنک کننده وارد مجرای سیلندر می‌شود و همراه بنزین مشتعل خواهد شد. نتیجه این روند کاهش تدریجی سطح مایع خنک کننده، ورود هوا به رادیاتور و جوش آوردن خودرو خواهد بود.
در صورتی که واشر سر سیلندر خودرو بسوزد، مایع خنک کننده وارد مجرای سیلندر می‌شود، نتیجه این روند ورود هوا به رادیاتور و جوش آوردن خودرو خواهد بود.
دلیل پنجم، نشتی یا گرفتگی در شلنگ‌های سیستم خنک کننده
شلنگ‌های سیستم خنک کننده خودرو از جنس پلاستیک ساخته می‌شوند تا در مقابل خوردگی مقاوم باشند و البته قیمت تمام شده آن‌ها نیز چندان گران نباشد. با این حال شلنگ‌های پلاستیکی در برابر فرسودگی و ساییدگی آسیب‌پذیر هستند. یکی از چند علت جوش آوردن ماشین، وجود نشتی یا پارگی در شلنگ‌های سیستم خنک کننده است. خوشبختانه این ایراد را می‌توانید به راحتی متوجه شوید، چرا که نشتی شلنگ‌ها باعث می‌شود تا مایع خنک کننده روی سایر اجزای موتور بریزد.
وجود نشتی یا پارگی در شلنگ‌های سیستم خنک کننده یکی از دلایل جوش آوردن ماشین است.
شاید مطالعه این مقاله برای شما جالب باشد: آموزش تعمیر روغن سازی موتور ماشین
دلیل ششم، خرابی فن خنک کننده
سیستم خنک کننده خودرو به یک یا دو فن مجهز است که هنگام افزایش دمای رادیاتور، فعال می‌شوند تا روند خنک کاری سرعت یابد. همچنین سیستم خنک کننده بسیاری از خودروها به گونه‌ای تنظیم شده است که با روشن کردن کولر، یکی از فن‌ها به طور خودکار روشن می‌شود. فن‌های خنک کننده به صورت الکتریکی یا مکانیکی کنترل می‌شوند و بروز هرگونه ایراد در فرآیند کاری آن‌ها، آسیب‌های فراوانی را برای سیستم خنک کننده به همراه خواهد داشت.
دلیل هفتم، خرابی ترموستات
ترموستات قطعه‌ای کوچک، ساده و مهم در سیستم خنک کننده خودرو است. این قطعه وظیفه دارد تا دمای موتور را به طور دائمی چک کند. در صورتی که دمای پیشرانه از حد مشخصی افزایش یابد، ترموستات مسیر مایع خنک کننده را به سمت رادیاتور می‌گشاید تا مایع خنک کننده به جریان درآید و دمای پیشرانه کاهش یابد.
خرابی ترموستات یکی از چند علت جوش آوردن ماشین است. در صورتی که این قطعه عملکرد مناسبی نداشته باشد، بسیار دیر اقدام به باز کردن مجرای سیستم خنک کننده می‌کند و بنابراین دمای موتور بیش از حد افزایش می‌یابد. نتیجه مستقیم این روند، جوش آوردن خودرو خواهد بود.
در صورتی که ترموستات عملکرد مناسبی نداشته باشد، دمای موتور بیش از حد افزایش می‌یابد.
پیشگیری از جوش آوردن خودرو در سفر
بررسی دائمی خودرو و قطعات فنی آن، می‌تواند از وقوع هر علت جوش آوردن ماشین جلوگیری به عمل آورد. چک کردن دائمی سطح مایع خنک کننده و همچنین شلنگ‌های ارتباطی سیستم خنک کننده می‌تواند از جوش آوردن اتومبیل شما در سفر جلوگیری کند. همچنین درب رادیاتور یا مخزن انبساط نیز بایستی در بازه‌های زمانی منظم مورد بررسی قرار گیرند. در صورتی که درب رادیاتور دچار مشکل شده باشد، مایع خنک کننده به بیرون نشت می‌کند و جای آن را هوا در سیستم خنک کننده خواهد گرفت. این مسئله به جوش آوردن خودرو شما منجر می‌شود.
یکی دیگر از علت جوش آوردن ماشین، کهنه بودن مایع خنک کننده و ناتوانی آن در خنک‌سازی پیشرانه است. به همین منظور لازم است تا مایع خنک کننده را هر دو سال یک‌بار به طور کامل تعویض کنید. هنگام تعویض مایع خنک کننده، لازم است تا رادیاتور خودرو شستشو داده شود و سپس عملیات هواگیری انجام گیرد.
انجام دادن عملیات هواگیری، یکی از راه‌های جلوگیری از جوش آوردن خودرو است. این کار به راحتی و توسط یک مکانیک خبره قابل انجام است. همچنین در صورتی که به سطح قابل قبولی از مهارت در نگهداری و تعمیر خودرو رسیده باشید، می‌توانید این عملیات را خودتان انجام دهید. انجام عملیات هواگیری علاوه بر آن‌که از جوش آوردن خودرو در سفر جلوگیری می‌کند، دیگر ایرادات اتومبیل شما را نیز نمایان می‌کند. برای مثال اگر واشر سر سیلندر خودرو دچار مشکل شده باشد یا شلنگ‌های سیستم خنک کننده نشتی داشته باشند، رادیاتور به طور مکرر دچار هوا گرفتگی می‌شود و نیاز به عملیات هواگیری خواهد داشت.
هواگیری، یکی از راه‌های پیشگیری از جوش آوردن خودرو محسوب می‌شود.
کلام آخر
جوش آوردن خودرو همانند پنچری لاستیک یا خالی شدن باطری، بخشی از رویدادهای ناخوشایند هستند که امکان وقوع آن‌ها در هر شرایطی وجود دارد. هنگامی که سن خودرو افزایش می‌یابد، شانس وقوع این مشکلات نیز بیشتر خواهد شد؛ بنابراین اگر مالک خودرویی هستید که پنج سال یا بیشتر از عمر آن می‌گذرد یا اینکه استفاده شما از خودرو شخصی بیشتر از حد معمول است، سیستم خنک کننده اتومبیل شما به بازدید دوره‌ای و تعویض قطعات نیاز خواهد داشت. بدیهی است که با بازدید دوره‌ای خودرو شانس وقوع چندین علت جوش آوردن ماشین را کاهش خواهید داد و علاوه بر آن از مشکلات ناخواسته دیگری نیز جلوگیری می‌کنید.
برای مطالعه بیشتر: علائم خرابی تسمه تایم و جلوگیری از آن
سوالات متداول
- ضد یخ روغنی استفاده کنیم یا اسیدی؟
دو نوع ضد یخ در بازار موجود هستند که به ضد یخ‌های اسیدی و روغنی شهرت دارند. ضد یخ‌های اسیدی قیمت کمتری دارند و دسترسی به آن‌ها آسان‌تر است. ضد یخ‌های روغنی کارایی بیشتر و قیمت بالاتری دارند. از این رو اگر قیمت برای شما مهم است، ضد یخ اسیدی استفاده کنید. در غیر این صورت استفاده از ضد یخ روغنی برای شما موثر خواهد بود.
- آیا استفاده از آب رادیاتورهای موجود در بازار مفید است؟
برخی فروشندگان آب رادیاتور را در بسته‌بندی به فروش می‌رسانند. در صورتی که به آب مقطر سالم و بدون سختی دسترسی ندارید، استفاده از آب رادیاتور عرضه شده در بازار می‌تواند برای شما مفید باشد.
- آیا رادیاتور خودرو در فصل زمستان به تعویض مایع خنک کننده نیاز دارد؟
مایع خنک کننده عرضه شده در بازار که به طور مرسوم ضد یخ نامیده می‌شود، قادر است تا در برابر سرمای زیاد مقاومت کند. با افزایش آب به این مایع و کاهش غلظت آن، مقاومت مایع خنک کننده در برابر سرما کاهش می‌یابد؛ بنابراین اگر ساکن منطقه‌ای سردسیر هستید، لازم است تا پیش از فرا رسیدن زمستان غلظت مایع خنک کننده را افزایش دهید.
دیدگاهتان را بنویسید