آیا هنگام رانندگی در جاده ناهموار ماشینتان می‌لرزد؟ یا زمان عبور خودرو از چاله و سرعت‌گیر از صندلی‌تان پرتاب می‌شوید؟ اگر خودروی شما این نشانه‌ها را دارد احتمالاً کمک فنر آن دچار مشکل شده است. اگرچه کمک فنر جزو کوچکی از سیستم تعلیق خودرو است، اما نقش مهمی در کیفیت سواری وسایل نقلیه ایفا میکند. تمامی کسانی که هر روز از خودرو استفاده می‌کنند، باید با عملکرد قطعات آن از جمله کمک فنر آشنا باشند تا در صورت بروز مشکل، زودتر آن را تشخیص دهند. اگر با کمک فنر ماشین، نحوه کار و علائم خرابی آن آشنا نیستید در این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات کاملی در اختیارتان قرار دهیم.
کمک فنر ماشین چیست
کمک فنر خودرو که به عنوان سیستم تعلیق نیز شناخته میشود، یکی از مهم‌ترین قسمتهای ماشین به حساب می‌آید. این وسیله مکانیکی برای جذب و تعدیل ضربه و ارتعاشات ناشی از سطوح ناهموار جاده و سهولت حرکت وسیله نقلیه طراحی شده است. کمک فنر همچنین به ایجاد یک رانندگی راحت و پایدار برای سرنشینان کمک و از سایر اجزای مکانیکی خودرو در برابر آسیب‌های ناشی از لرزش‌های زیاد محافظت میکند.
کمک فنر که در نزدیکی لاستیک خودرو قرار دارد، هنگامی که وسیله نقلیه به دست‌انداز یا چاله برخورد میکند، فشرده و به سرعت منبسط میشود تا ضربه را جذب و از جهش غیرقابل کنترل خودرو جلوگیری کند. این قطعه همچنین به حفظ تماس لاستیک با جاده کمک میکند که برای کنترل و ترمز و توقف ایمن و کارآمد ضروری است. در خصوص اهمیت وجود کمک فنر در خودرو باید این نکته را خاطر نشان نشویم که در صورت عدم وجود این قطعه، لاستیک‌ها از بدنه ماشین خارج می‌شوند و کنترل خودرو غیرممکن خواهد بود.
کمک فنر به حفظ تماس لاستیک با جاده کمک میکند که برای کنترل و ترمز و توقف ایمن و کارآمد ضروری است.
انواع کمک فنر
در قسمت قبل از کمک فنر خودرو و نحوه کار آن گفتیم. این وسیله در انواع مختلفی تولید میشود که هر کدام با توجه به وزن، اندازه خودرو و نوع عملکرد در وسایل نقلیه متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کمک فنرهای مختلف دارای تنظیمات متفاوتی نیز هستند، به طور مثال کمک فنر در خودروهای باری سفت‌تر از خودروهای سواری است، چرا که آن‌ها باید وزن بیشتری تحمل کنند. در ادامه مطلب و برای آشنایی بیشتر شما به برخی از مهم‌ترین انواع کمک فنر ماشین اشاره می‌کنیم.
کمک فنرهای هیدرولیک یا روغنی
کمک فنرهای هیدرولیک که به آن‌ها روغنی نیز می‌گویند، رایج‌ترین نوع کمک فنر مورد استفاده در خودروها هستند که از یک پیستون، سیلندر و روغن مخصوصی تشکیل شده است. آن‌ها با فشار دادن پیستون داخل محفظه سیلندر و عبور روغن از سوراخ‌های کوچکی که روی سیلندر قرار دارد، کار می‌کنند و به این صورت به جلوگیری از اتلاف انرژی و به بهبود عملکرد خودرو منجر می‌شوند.
کمک فنر هیدرولیک از رایج‌ترین انواع مورد استفاده در خودرو است.
کمک فنرهای هیدرواستاتیک
کمک فنرهای هیدرواستاتیک به روشی مشابه کمک فنرهای هیدرولیک عمل می‌کنند، اما در این مدل از گاز (معمولاً نیتروژن) برای کمک به سیستم تعلیق استفاده میشود. این گاز به جلوگیری از کف کردن روغن کمک میکند، چراکه کف کردن روغن، از دست دادن کارایی کمک فنر را در پی دارد. کمک فنرهای گازی معمولاً در خودروهایی با کارایی بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا پاسخ‌دهی و کنترل بهتری از خود بروز می‌دهند.
در کمک فنر هیدرواستاتیک از گاز (معمولاً نیتروژن) برای کمک به سیستم تعلیق استفاده میشود.
کمک فنر بادی
یک کمک فنر ماشین دیگر مدل بادی است که از هوای فشرده به جای روغن برای تنظیم ضریب میرایی استفاده میکند. این مدل‌ها اغلب در اتومبیل‌های لوکس نصب می‌شوند، زیرا می‌توان آن‌ها را تنظیم کرد تا راننده تجربه بهتری از سواری داشته باشد. کمک فنرهای بادی دارای یک کمپرسور هوا است که آن را می‌توان برای تنظیم ارتفاع خودرو پر یا خالی کرد. لازم به توضیح است که این کمک فنرها دارای ضربه‌گیری فوق‌العاده‌ای هستند و به کنترل بهتر خودرو کمک می‌کنند.
برای مطالعه بیشتر: لنت ترمز چیست؟ انواع لنت ترمز و تفاوت آن‌ها با یکدیگر
در کمک فنر بادی از هوای فشرده به جای روغن برای تنظیم ضریب میرایی استفاده میشود.
کمک فنر تلسکوپی
کمک فنر تلسکوپی از یک پیستون، یک سیلندر و یک سیال هیدرولیک تشکیل شده است. زمانی که خودرو در دست‌اندازها و زمین‌های ناهموار حرکت میکند، پیستون در داخل سیلندر به سمت بالا و پایین می‌رود. در این هنگام سیال هیدرولیک که معمولاً روغن است، از سوراخ‌های کوچکی در پیستون و سیلندر جریان می‌یابد تا در برابر حرکت پیستون مقاومت کند، این مقاومت به کاهش سرعت حرکت پیستون و همچنین کاهش ضربه منجر میشود.
استفاده از کمک فنر تلسکوپی به مقاومت به کاهش سرعت حرکت پیستون و همچنین کاهش ضربه منجر میشود.
کمک فنر اهرمی
کمک فنر اهرمی از یک بازوی اهرمی که به توپی چرخ وصل شده و یک سیلندر هیدرولیک پر از مایع تشکیل شده است که روی بدنه خودرو نصب میشود. همان‌طور که لاستیک بر روی دست‌اندازها و زمین ناهموار حرکت میکند، بازوی اهرمی بالا و پایین می‌چرخد و پیستونی را در داخل سیلندر به حرکت در می‌آورد و با عبور روغن، حرکت چرخ را کاهش دهد. بر خلاف کمک فنرهای تلسکوپی مدرن که می‌توانند فشرده و منبسط شوند، کمک فنرهای اهرمی ثابت هستند و دامنه حرکت محدودتری را ارائه می‌دهند.
کمک فنر اهرمی از بازویی اهرمی که به توپی چرخ وصل شده و یک سیلندر هیدرولیک پر از مایع تشکیل شده است.
کمک فنرهای قابل تنظیم
کمک فنر قابل تنظیم به صورت الکترونیکی کنترل می‌شوند و نرخ میرایی آن با توجه به شرایط جاده قابل تنظیم است. کمک فنرهای قابل تنظیم از یک سری سنسور، یک ریزپردازنده و یک شیر برقی تشکیل شده‌اند که در آن سنسورها شرایط جاده را کنترل و ریزپردازنده نرخ میرایی را تنظیم میکند. شیر برقی نیز جریان روغن یا گاز به کمک فنر را مورد کنترل قرار می‌دهد تا ضریب میرایی لازم را فراهم کند.
این کمک فنر به صورت الکترونیکی تنظیم میشود.
کارکرد کمک فنر و وظایف آن
وظیفه اصلی کمک فنر خودرو جذب ضربه و ارتعاشات در سطوح ناهموار جاده و کاهش نوسانات سیستم تعلیق است. به همین دلیل وجود کمک فنر به حفظ تماس لاستیک با سطح جاده کمک و کنترل وسیله نقلیه را آسان میکند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین وظایف کمک فنر ماشین اشاره می‌کنیم.
- جذب ضربه و ارتعاش: کمک فنر، انرژی جنبشی سیستم تعلیق خودرو را به انرژی گرمایشی تبدیل و سپس آن را از طریق روغن در هوای آزاد پخش میکند.
- کاهش نوسانات: کمک فنر در کاهش نوسانات سیستم تعلیق موثر است و از جهش بیش از حد خودرو پس از برخورد با دست‌انداز یا جاده ناهموار جلوگیری میکند.
- کنترل بهتر خودرو: کمک فنر با جذب ضربه و ارتعاشات و کاهش نوسان سیستم تعلیق به بهبود کنترل و مانورپذیری خودرو منجر میشود.
- بهبود تماس لاستیک با جاده: کمک فنر به حفظ تماس لاستیک خودرو با سطح جاده کمک میکند و احتمال لغزش آن را کاهش می‌دهد.
- کاهش ساییدگی و پارگی سایر قطعات: کمک فنر با جذب ضربه و لرزش‌ها به کاهش ساییدگی سایر اجزای سیستم تعلیق مانند فنر، لاستیک و فرمان کمک میکند.
کلیک کنید: بهترین دوربین خودرو چیست؟
اجزای کمک فنر
همان‌طور که در قسمتهای قبل اشاره کردیم کمک فنر جزو مهمی از سیستم تعلیق خودرو است که به جذب و کاهش ضربه و لرزش‌های ناشی از دست‌اندازهای موجود در سطح جاده کمک میکند. این قطعه شامل اجزایی است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
پیستون
پیستون میله‌ای فلزی است که در داخل سیلندر کمک فنر ماشین حرکت میکند و در تنظیم جریان روغن از طریق کمک فنر موثر است.
سیلندر
به لوله فلزی حاوی روغن که پیستون را احاطه کرده است سیلندر می‌گویند. این لوله به جذب انرژی از سیستم تعلیق خودرو کمک میکند.
سیلندر لوله فلزی حاوی روغن است که پیستون را احاطه میکند.
سیال هیدرولیک
روغن مخصوصی است که در داخل سیلندر قرار دارد و برای کمک به جذب انرژی از سیستم تعلیق استفاده میشود.
سوپاپ
سوراخ‌های کوچکی در پیستون و سیلندر وجود دارند که به تنظیم جریان روغن کمک می‌کنند، آن‌ها همچنین برای تنظیم نرمی یا سفتی کمک فنر کاربرد دارند.
سوپاپ به سوراخ‌های کوچکی در پیستون و سیلندر گفته میشود که به تنظیم جریان روغن کمک میکند.
فنرها
کمک فنرها از فنرهایی برای کمک به تحمل وزن خودرو و ایجاد ضربه‌گیری اضافی استفاده می‌کنند.
نقاط نصب
کمک فنر با استفاده از براکت و نقاط اتصال مختلف بر روی خودرو نصب میشود.
میله کمک
میله کمک فنر که با نام میله پیستون نیز شناخته میشود، جزئی از کمک فنر ماشین است که پیستون داخل سیلندر کمک فنر را به سیستم تعلیق خودرو متصل میکند.
پایه کمک
این قطعه در قسمت زیرین سیلندر قرار دارد و زمانی که کمک فنر جمع میشود، از برخورد آن به کف سیلندر جلوگیری میکند.
افزایش طول عمر کمک فنر
کمک فنرها طول عمر مشخصی دارند، به طوری که متخصصین حوزه تعمیرات وسایل نقلیه معتقد هستند که آن‌ها را باید بعد از طی ۸۰ هزار کیلومتر تعویض کرد، اما اگر از کمک فنرها به خوبی نگهداری نکنید باید آن‌ها را زودتر از موعد مقرر تعویض کنید. از این رو در ادامه مطلب راه‌هایی برای پیشگیری از خرابی زود هنگام کمک فنر به شما پیشنهاد می‌دهیم.
اجزای آسیب‌دیده را بررسی و تعویض کنید!
کمک فنر را به طور مرتب از نظر هرگونه نشانه‌ای از آسیب، مانند نشتی یا فرسودگی قطعات مورد بررسی قرار دهید و در صورت وجود مشکل بلافاصله آن‌ها را تعویض کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
از بارگیری بیش از حد خودرو خودداری کنید!
از بار زدن بیش از ظرفیت و وزن توصیه شده خودرو خودداری کنید، زیرا این کار فشار بیشتری به کمک فنرها وارد میکند و طول عمر آن‌ها را کاهش می‌دهد.
برای مراقبت از کمک فنر خودرو از بار زدن بیش از ظرفیت و وزن توصیه شده خودرو خودداری کنید.
در هنگام رانندگی محتاط باشید!
از رانندگی پرسرعت بر روی زمین‌های ناهموار یا چاله‌ها خودداری کنید، زیرا این کار باعث ساییدگی و پاره شدن کمک فنرها میشود. لازم به ذکر است همچنین توقف یا استارت ناگهانی موجب ایجاد فشار اضافی بر روی سیستم تعلیق میشود.
فشار مناسب تایرها را حفظ کنید!
لاستیک‌ها باید باد کافی داشته باشند، اگر لاستیک باد شود به کاهش فشار وارده بر سیستم تعلیق کمک میکند و عمر کمک فنرها را افزایش می‌دهد.
کمک فنرها را در زمان مناسب تعویض کنید!
کمک فنرها باید هر ۸۰ هزار مسافتی که طی می‌کنند تعویض شوند. سعی کنید در زمان توصیه شده این کار را انجام دهید تا در زمان رانندگی با مشکل مواجه نشوید.
ارتقا با کمک فنرهای باکیفیت
در زمان تعویض کمک فنر ماشین، مدل‌های باکیفیت را خریداری کنید، زیرا این کمک فنرها دوام بیشتر و عملکرد بهتری نسبت به مدل‌های معمولی دارند.
مقاله مرتبط: توربو شارژ چیست؟
علائم خرابی کمک فنر
کمک فنرها در خودرو وظیفه کنترل حرکت سیستم تعلیق و در تماس نگه داشتن لاستیک خودرو با سطح جاده را بر عهده دارند که در صورت خرابی و عدم رسیدگی، سرعت ماشین را کاهش می‌دهند و به قطعات دیگر خودرو آسیب می‌رسانند. هنگامی که کمک فنرها دچار مشکل شوند علائم مختلفی از جمله موارد زیر را از خود بروز می‌دهند:
- جهش بیش از حد: اگر ماشین شما پس از عبور از یک دست‌انداز یا چاله بیش از حد جهش داشته باشد، نشانه‌ای از درست کار نکردن کمک فنرها است.
- لرزش: یکی دیگر از نشانه‌های خرابی کمک فنرها، لرزش خودرو است. ممکن است هنگام رانندگی احساس کنید فرمان یا صندلی‌ها می‌لرزند.
- سروصدا: کمک فنرهای فرسوده در حین رانندگی صدای تق تق ایجاد می‌کنند. این صداها معمولاً از سیستم تعلیق منتشر شده و هنگام رانندگی روی سطوح ناهموار با وضوح بیشتری شنیده می‌شوند.
- کنترل ضعیف: هنگامی که کمک فنرها از کار می‌افتند، باعث تاب خوردن یا غلت زدن بیش از حد خودرو در حین چرخش یا پیچیدن می‌شوند.
- سایش لاستیک: خرابی کمک فنرها به سایش تایر در لبه‌های داخلی یا خارجی لاستیک‌ها منجر میشود، این اتفاق به دلیل آنکه لاستیک‌ها تماس مناسبی با سطح جاده ندارند اتفاق می‌افتد.
خرابی کمک فنرها به سایش تایر در لبه‌های داخلی یا خارجی منجر میشود.
جمع‌بندی
در این مطلب از کمک فنر ماشین، نحوه کار و علائم خرابی آن گفتیم. کمک فنر جزوی از سیستم تعلیق خودرو است که به حرکت راحت‌تر لاستیک و جلوگیری از نوسانات و لرزش خودرو در هنگام عبور از جاده‌های پرپیچ‌‌وخم کمک میکند. کمک فنر خودرو در انواع مختلفی مانند هیدرولیک، هیدرواستاتیک، اهرمی، تلسکوپی، بادی، قابل تنظیم و گازی وجود دارد که هر یک در خودروهای خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه مهم باید پس از پیمودن ۸۰ هزار کیلومتر مورد تعویض قرار بگیرد تا از آسیب جدی خودرو جلوگیری شود. از نشانه‌های خرابی این کمک فنر می‌توان به تکان خوردن و لرزش ماشین، سروصدای زیاد، سایش لاستیک و عدم امکان کنترل خودرو اشاره کرد.
سوالات متداول
- آیا می‌توانم با کمک فنر خراب رانندگی کنم؟
با اینکه امکان رانندگی با یک ماشین با کمک فنر خراب وجود دارد، اما بهتر است این کار انجام نشود؛ زیرا کمک فنر خراب بر پایداری و کنترل خودرو تأثیر می‌گذارد و باعث ساییدگی لاستیک‌ها میشود.
- چه زمانی کمک فنر جدیدی برای ماشین بخرم؟
بهترین راه برای تعیین زمان خرید کمک فنر، مشورت با یک مکانیک حرفه‌ای یا متخصص در سیستم‌های تعلیق خودرو است. آن‌ها به شما در انتخاب نوع و مدل مناسب کمک فنر کمک می‌کنند.
- آیا می‌توانم کمک فنرها را خودم تعویض کنم؟
بهتر است که این کار توسط یک مکانیک حرفه‌ای انجام شود، زیرا تعویض کمک فنر یک کار پیچیده به حساب می‌آید که با ایمنی خودرو در ارتباط است.
- نشانه‌های خرابی کمک فنر چیست؟
برخی از علائم رایج خرابی کمک فنر عبارت‌اند از: جهش بیش از حد، لرزش، سروصدا و سایش لاستیک. در صورت مشاهده هر یک از نشانه‌های گفته شده بهتر است خودرو را به یک تعمیرکار ماهر نشان دهید.
دیدگاهتان را بنویسید