برنج، یکی از مهمترین محصولات غذایی جهان است که همواره به عنوان نمادی از فرهنگ ایرانی، در اکثر وعدههای غذایی ما وجود دارد. اکثر افراد فکر میکنند این غله عمدتاً از مناطق شمالی کشور به دست میآید، اما برنج در جنوب نیز به شکل گستردهای کشت میشود. یکی از بهترین برنجهای کشت جنوب، برنج عنبر بو است که نه تنها در نواحی جنوبی کشور بلکه در سایر نقاط ایران نیز طرفداران فراوانی دارد؛ اما برنج عنبر بو چیست و چرا این نام را به آن دادهاند؟
استان خوزستان با زمینهای خاص و اقلیم مناسب، به عنوان یکی از اصلیترین مناطق کشت برنج در جنوب کشور به شمار میرود. در سال ۹۸، این استان با تولید ۹۷۰ هزار تن برنج از ۲۰۶ هزار هکتار زمین، توانست نیازهای کل کشور را برآورده سازد و در صدر تولیدات آن سال، برنج عنبربو مشاهده میشد. این گونه برنج به ویژه در شهرهای باغملک، شوشتر، دزفول، اهواز، خرمشهر، شادگان و رامهرمز به دلیل خصوصیات منحصر به فرد خود، به میزان قابل توجهی کشت میشود. اگر به این برنج علاقهمندید، در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر بررسی کنیم که برنج عنبر بو چیست و چه ویژگیهایی دارد.
نگاهی به تاریخچه کشت برنج عنبربو
بیش از ده سال پیش، اولین کاشت برنج عنبربو در استان خوزستان آغاز شد و در آن زمان، کمتر کسی فکر میکرد با وجود محدودیتهای آبی و شوری خاک در این منطقه توانایی کشت برنج وجود داشته باشد؛ اما با گذر زمان و مقابله با مشکلات کمبود آب، کشاورزان جنوبی با مهارت و تلاش فراوان، موفق به تولید برنج عنبربو با کیفیت بالا و در شرایط مناسب برای فروش به بازار شدند. این برنج، اکنون به یکی از محبوبترین انواع برنج در کشور تبدیل شده است.
بیشتر بخولانید:برنج قهوای چیست؟ آشنایی با هزاران خواص آن
در این مدت، با وجود کمبود آب، کشاورزان جنوبی توانستهاند برنج عنبربو را با کیفیت بالا و در بهترین حالت ممکن به بازار عرضه کنند. این محصول حتی به عرصه صادرات نیز وارد شده و پیشرفت چشمگیری به ارمغان آورده است. البته برای جلب توجه بیشتر مردم، افراد بیشتری باید بدانند که برنج عنبر بو چیست و چه ویژگیهایی دارد. برنج عنبربو دارای انواع مختلفی است که از جمله آنها، برنج عنبربو امامی شهرت خاصی پیدا کرده و به عنوان یکی از برنجهای ممتاز شوشتر شناخته میشود.
برنج عنبر بو چیست؟
برنج عنبربو یکی از انواع برنج چَمپا بوده که همانطور که از نامش میتوان فهمید، مثل عنبر خوشبو و معطر است. این برنج طبعی گرم و قد کوتاه و ظاهری تپل دارد و خوراک بسیار سبکی محسوب میشود.
با وجود اینکه این برنج جزو برنجهای دانه بلند نیست و در هنگام پختن نیز قد نمیکشد، اما از لحاظ مزه، عطر و طعم جزو برنجهایی است که طرفداران بسیار زیادی دارد. این روزها، برنج عنبربو بیشتر در شالیزارهای برنج جنوب کشور، به خصوص در استان خوزستان، کشت و برداشت میشود. این محصول ارگانیک و طبیعی بوده و کشاورزان در شالیزارهایی با خاک عاری از کودها و مواد شیمیایی، با مصرف کم آب به کشت آن میپردازند. به همین دلیل، برنج عنبربو به عنوان یک محصول کاملاً سالم شناخته میشود که مصرف آن برای انسان هیچ ضرری ندارد. با توجه به موارد بالا، میتوان فهمید دلیل محبوبیت فراوان برنج عنبر بو چیست.
بیشتر بخوانید:طرز تهیه 20 غذای خوشمزه با هواپز
برنج عنبربو در استانهای تهران، خوزستان، قم، اصفهان، آذربایجان شرقی و مناطق شمالی ایران بسیار محبوب است و همچنین به کشور عراق نیز صادر میشود.
ویژگیهای ظاهری برنج عنبربو
برنج عنبربو از لحاظ ظاهری گرد و توپر بوده و بهدانههای کوتاهقد خود معروف است. در فرآیند پخت، چندان قد نمیکشد و همچنین دانههای آن میتوانند به صورت نیمدانه یا تمامدانه حاصل شوند. مهمترین وجه تمایز این برنج با سایر انواع برنج، تفاوت در نحوه پخت آن است. در ادامه بررسی میکنیم که خواص برنج عنبر بو چیست.
خواص برنج عنبر بو چیست؟
برنج عنبربو به دلیل طبع گرمی که دارد، برای افراد سردمزاج بسیار مناسب بوده و میتواند بیماریها را به حداقل برساند. سبک بودن این برنج باعث هضم آسان و جلوگیری از تبدیل آن به چربی شکمی میشود. همچنین، به عنوان یک غذای مقوی برای افرادی که سوءتغذیه دارند مناسب است و از خصوصیات دیگر آن میتوان به کاهش گلیسیرید و فشار خون اشاره کرد.
این برنج حاوی میزان فراوانی از ویتامینهای گروه B و E، فیبر و مواد مغذی و معدنی است. مصرف برنج عنبربو باعث کاهش تحریکات معده و روده میشود. علاوه بر این، برنج عنبر بو در هر دوره کشت و برداشت مقدار زیادی محصول تولید میکند و نسبت به شرایط محیطی متنوع مقاوم است؛ اما مهمترین تفاوت برنج شمال با برنج عنبر بو چیست؟ این برنج نسبت به برنجهای شمال، نیاز کمتری به آب دارد و اغلب به صورت ارگانیک تولید میشود، بدین ترتیب در تولید آن از سموم و کودهای شیمیایی استفاده نمیکنند.
بیشتر بخوانید:خواص شگفتانگیز روغن نارگیل برای ابرو و مژه
تمام مراحل تولید برنج عنبربو، از جمله شالیکوبی و سورتینگ، با دستگاههای مدرن و اتوماتیک انجام میشود. به همین دلیل، این برنج حداقل میزان دانه شکسته را در مقایسه با برنجهای دیگر دارد. دانههای آسیبدیده و شکننده در مرحله سورتینگ با استفاده از دستگاههای لیزری شناسایی و جدا شده و همه دانههای برنج عنبربو به شکل سالم و خوشپخت به مشتریان عرضه میشوند. این برنج علاوه بر تمامی این خواص، معده را سنگین نمیکند و میتوان آن را همانند برنجهای دیگر کته یا آبکش کرد.
انواع برنج عنبر بو چیست؟
با توجه به اینکه برنج عنبربو در شهرهای مختلفی کشت میشود، انواع مختلفی از آن نیز وجود دارد که آشنایی با آنها خالی از لطف نیست. در ادامه بررسی خواهیم کرد که انواع برنج عنبر بو چیست:
- برنج عنبربو امامی: برنج عنبربو امامی یکی از انواع بینظیر و ممتاز برنج عنبربو است که در منطقه شوشتر تولید میشود. این نوع برنج، در سال ۱۳۷۰ توسط بیژن امامی تأسیس شده و به نام ایشان شناخته شده است.
- برنج عنبربو سیروان: برنج عنبربو سیروان از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است و در مناطق مختلف استان ایلام، به ویژه در شهرستان سیروان، کشت میشود. مناطقی مانند لرینی، گوراب سفلی و علیا، چگنی، لالا، سرابکان، فاطمیه، اسلامیه و هیوند از جمله نقاطی هستند که این برنج را کشت میکنند.
- برنج عنبربو گلالک: برنج گلالک یکی از باکیفیتترین انواع برنج عنبربو است که به دلیل میزان کمتر دانههای شکسته در مقایسه با برنجهای دیگر شناخته میشود.
- برنج عنبربو ایلام: برنج عنبربو ایلام از گذشته تاکنون جایگاه خاصی در میان مردم ایلام داشته و به اسم استان ایلام شناخته میشود. برنج عنبربو یکی از مهمترین تولیدات استان ایلام بوده و معتقدند که این برنج به غذاهای محلی این منطقه عطر و طعم خاصی میبخشد.
ارزش غذایی برنج عنبربو
اما ارزش غذایی برنج عنبر بو چیست؟ آخرین مطالعات نشان میدهند که ارزش غذایی برنج عنبربو بسیار بالا بوده و این نوع برنج مواد مغذی بسیاری دارد. به افرادی که با مشکلات گوارشی روبهرو هستند و هضم غذا برای آنها چالشبرانگیز است، توصیه میشود که از خوردن برنج عنبربو بهرهمند شوند. طبع گرم برنج عنبربو باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش میشود. همچنین، افرادی که طبعی سرد دارند میتوانند برنج عنبربو را به عنوان جایگزینی برای برنج روزانه خود انتخاب کرده و آن را به وعده غذاییشان اضافه کنند.
بیشتر بخوانید:تشخیص عسل طبیعی از تقلبی
برنج عنبربو تری گلیسیرید خون و فشار خون را کاهش میدهد. این نوع برنج دارای مقادیر زیادی از ویتامینهای گروه B و E، فیبر، مواد مغذی و مواد معدنی است. همچنین، به دلیل سرعت بالای هضم برنج عنبربو، این برنج کمتر معده و روده را تحریک کرده و میتواند به کاهش التهابات معده و روده کمک کند.
تفاوت برنج چَمپا با برنج عنبر بو چیست؟
گفته شد که برنج عنبربو به نام چمپا هم شناخته میشود؛ اما لازم است توجه داشته باشید که برنج چمپا در مناطق شمال کشور نیز تولید شده و به طور کلی، به برنجهای دانه کوتاه چمپا میگویند؛ بنابراین در پاسخ به این سوال که تفاوت اصلی برنج چمپا با برنج عنبر بو چیست میتوان به محل کشت آنها اشاره کرد.
در نتیجه هنگام خرید برنج عنبربو، مطمئن شوید که این محصول در جنوب کشور کشت شده است. البته برنج چمپا که در شادگان تولید میشود نیز از جمله با کیفیتترین و لذیذترین انواع برنج به شمار میرود.
چگونه برنج عنبربو را بپزیم؟
این برنج قابلیت طبخ هم به روش آبکش و هم به روش کته را دارد. با این حال، توصیه میشود که به منظور حفظ ویتامینها و ارزش غذایی و همچنین حفظ عطر و بوی بینظیر آن، از روش کته برای پخت برنج عنبربو استفاده کنید. در ادامه توضیح میدهیم که بهترین روش پخت برنج عنبر بو چیست.
برای طبخ به روش کته، در ابتدا برنج را با آب ولرم شسته و با افزودن مقداری نمک، به مدت یک ساعت آن را خیس دهید. سپس مقداری آب به آن اضافه کرده و روی شعله با شدت متوسط بگذارید. هنگامی که برنج به جوش آمد، شعله را کم کرده، دمکنی روی ظرف گذاشته و به مدت ۲۰ دقیقه اجازه دهید تا برنج به طور کامل بپزد.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که برنج عنبر بو چیست و دریافتیم که این برنج، نوعی برنج با ویژگیهای منحصر به فرد است که در مناطق جنوبی ایران کشت میشود. عنبربو را با نام چمپا نیز میشناسند و در استان خوزستان، به ویژه در شهر شوشتر، آن را به عنوان یکی از باکیفیتترین و لذیذترین انواع برنج تولید کرده و به کشورهای دیگر مانند عراق نیز صادر میکنند. با ارزش غذایی بالا و ویژگیهای منحصر به فرد، برنج عنبربو جزو محصولات محبوب در ایران محسوب شده و در بازار داخلی و حتی خارجی تقاضای بالایی دارد.
سوالات متداول
- چگونه از برنج عنبربو نگهداری کنیم؟
این برنج را میتوانید مانند سایر انواع برنج، در مکانی خشک و دور از نور خورشید نگهداری کنید.
- مدت ماندگاری برنج عنبربو چقدر است؟
این برنج حدود ۷ ماه ماندگاری دارد.
- آیا برنج چمپا و عنبربو تراریخته هستند؟
خیر، این دو نوع برنج از لحاظ ژنتیکی کاملاً طبیعی و دستنخورده بوده و به طور ارگانیک تولید میشوند.
دیدگاهتان را بنویسید