بهترین درمان سریع خارش بدن چیست؟ راهکارهای موثر و تست شده خانگی و دارویی

خارش پوست و بدن یکی از آزاردهندهترین احساساتی است که ممکن است در طول روز تجربه کنید. این حس ناخوشایند که گاهی خفیف و گاهی غیرقابل تحملاست، میتواند دلایل متعددی داشته باشد که خشکی پوست یا مشکلات جدیتری مانند آلرژی، عفونتهای پوستی، بیماریهای داخلی یا حتی استرس و اضطراب از عوامل آن هستند. در حالی که خارش ممکن است بیضرر به نظر برسد، اما اگر بهموقع و درست درمان نشود، میتواند زندگی روزمره فرد را مختل کند و باعث آسیب بیشتر به پوست شود. به همین دلیل، در این مطلب قصد داریم تا شما را با روشهای درمان سریع خارش بدن آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
دلایل اصلی خارش پوست
پیش از صحبت درباره درمان خارش بدن نیاز است تا دید کاملی درباره دلایل این مشکل داشته باشید. خارش پوست دلایل مختلفی دارد و معمولا نشانهای از وجود مشکلی در سطح پوست یا حتی درون بدن است. از مهمترین دلایل اصلی خارش شدید بدن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خشکی پوست
از رایجترین دلایل خارش، خشکی پوست است. بهویژه در فصول سرد یا در افرادی که پوست حساسی دارند، خشکی پوست باعث خارش شدید بدن خواهد شد. کمبود رطوبت باعث میشود که پوست ترک بخورد و تحریک شود؛ در چنین شرایطی بدن خارش پیدا میکند.
آلرژی و حساسیتها

علت دیگری که باعث خارش پوست میشود، آلرژی و حساسیت پوستی است. واکنش بدن به مواد آلرژن مانند گردوغبار، مواد شوینده، غذاهای خاص یا نیش حشرات میتواند باعث خارشهای ناگهانی و گاهی شدید شود.
بیماریهای پوستی
بیماریهای پوستی نیز از دیگر عواملی هستند که باعث خارش بدن میشوند. شرایطی مانند اگزما، پسوریازیس، کهیر و عفونتهای قارچی اغلب با خارش همراه هستند. این بیماریها نیاز به درمان تخصصی دارند و ممکن است مزمن باشند.
نیش حشرات
در برخی موارد، نیش حشرات و گزش پشه، کک، کنه یا سایر حشرات میتوانند باعث خارش موقت اما آزاردهنده در بدن شود. لازم به ذکر است که این احتمال نیز وجود دارد که نیش حشرات در کنار خارش، با التهاب و تورم هم همراه باشد.
عوامل روانی
گاهی خارش هیچ دلیل فیزیکی مشخصی ندارد و ناشی از اضطراب، استرس یا اختلالات روانی است. این نوع خارش میتواند مداوم باشد که در اینصورت، نیاز به درمان روانشناختی خواهد بود.
بیماریهای داخلی
برخی بیماریهای کبدی، کلیوی، تیروئیدی یا حتی سرطانها نیز ممکن است با علائمی مثل خارش پوست همراه باشند؛ بهویژه اگر خارش بدون دلیل مشخص و در تمام بدن رخ دهد.
روشهای سریع خانگی برای تسکین خارش
وقتی خارش پوست به سراغ ما میآید، اولین چیزی که به ذهن میرسد، روشهای فوری و بیخطر برای تسکین آن است. خوشبختانه، بسیاری از مواد طبیعی و گیاهی که در خانه وجود دارند که میتوانند بهعنوان درمان خانگی موثر و کمهزینه عمل کنند. روشهای تسکین سریع خارش به شرح زیر هستند:
دمنوشهای گیاهی آرام بخش
گیاهانی مانند بابونه، گل گاوزبان و نعناع فلفلی دارای خواص ضدالتهابی و آرامشبخش هستند. نوشیدن این دمنوشها یا استفاده موضعی از آنها میتواند به کاهش خارش ناشی از حساسیتها و خشکی پوست کمک کند.
استفاده از آب سرد
قرار دادن حوله آغشته به آب سرد روی ناحیه خارشدار یکی از سریعترین روشها برای تسکین موقت خارش است؛ زیرا سرما، التهاب و تحریک را کاهش میدهد.
ژل آلوئه ورا
آلوئهورا نوعی تسکیندهنده طبیعی با خاصیت ضدالتهابی است. کافی است ژل آن را مستقیما روی پوست بمالید تا خارش کاهش یابد و پوست خنک و مرطوب شود.
حمام با جو دوسر
اضافه کردن مقداری جو دوسر به آب حمام به کاهش التهاب و تسکین پوست خارش دار کمک میکند. این روش بهویژه برای افرادی با پوست حساس یا اگزما مفید است.
سرکه سیب
استفاده از سرکه سیب از روشهای درمان سریع خارش بدن است. سرکه سیب با خاصیت ضدباکتری و ضدقارچی در کاهش خارش ناشی از عفونتهای پوستی، عملکرد موثری دارد. برای استفاده از آن باید سرکه سیب را با آب رقیق کنید و آن را روی پوست مورد استفاده قرار دهید تا از خشکی و التهاب آن کاسته شود.
روغنهای طبیعی
روغنهایی مانند روغن نارگیل اصل و روغن زیتون با مرطوبسازی پوست و خواص ضدالتهابی خود میتوانند به بهبود خارش کمک کنند. برای این منظور، این روغنها را به آرامی روی پوست ماساژ دهید.
چای سبز و سدر
چای سبز به دلیل داشتن آنتیاکسیدان و سدر به علت خواص ضدالتهابی خود، برای کاهش خارش مناسب هستند. میتوان از چای سبز سردشده بهصورت موضعی و از پودر سدر به شکل خمیر استفاده کرد.
استفاده از مواد غذایی طبیعی
برخی مواد خوراکی هم برای استفاده موضعی و هم خوراکی مفید هستند. مهمترین مواد غذایی طبیعی که برای درمان سریع خارش بدن میتوانند مورد استفاده قرار گیرند، به شرح زیر هستند:
- خاکشیر: دمنوش آن به سمزدایی و کاهش خارش کمک میکند.
- رب انار: با خاصیت آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی بهصورت موضعی قابلاستفاده است.
- جوش شیرین: بهعنوان خمیر روی پوست یا در حمام برای کاهش خشکی و خارش موثر است.
- ماست و آبلیمو: ماست برای آبرسانی و آبلیمو برای خاصیت ضدعفونیکنندگی در خارشهای سطحی کاربرد دارند.
عرقیات گیاهی
عرقهایی مانند عرق کاسنی، گل گاوزبان و نعناع میتوانند با مصرف خوراکی یا موضعی، به تسکین خارش کمک کنند. این عرقیات در پاکسازی بدن از سموم و تقویت سیستم ایمنی نیز نقش موثری دارند.
نمک دریا
حمام با نمک دریا به دلیل وجود منیزیم و خاصیت ضدالتهابی خود، یکی از روشهای موثر برای تسکین خارش ناشی از بیماریهایی مثل اگزما بهحساب میآید.
بهترین داروهای ضد خارش بدن
برای مقابله با خارشهای مزمن یا شدید که زندگی روزمره را مختل میکنند، گاهی تنها درمانهای خانگی کافی نیستند و نیاز به استفاده از داروهای تخصصی وجود دارد. اگر به دنبال راههای درمان خارش با داروها هستید، میتوانید برای درمان سریع خارش بدن به سراغ داروهای زیر بیایید:
آنتی هیستامین ها
آنتی هیستامینها از رایجترین داروها برای درمان خارش ناشی از آلرژی هستند. این داروها با مهار هیستامین (که مادهای است که در واکنشهای آلرژیک در بدن ترشح میشود)، علائم خارش، قرمزی و التهاب را کاهش میدهند. از جمله داروهای پرکاربرد در این گروه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلرفنیرامین
- ستیریزین
- لوراتادین
- فکسوفنادین
- دیفن هیدرامین
- لووستیریزین
البته، باید در مصرف این داروها احتیاط کرد؛ چون ممکن است عوارضی مانند خوابآلودگی، سرگیجه یا مشکلات گوارشی را به دنبال داشته باشند.
کورتیکواستروئیدها
داروهای کورتیکواستروئیدی به دلیل خاصیت ضدالتهابی قوی، گزینهای موثر برای درمان خارشهای ناشی از بیماریهای پوستی مانند اگزما، درماتیت یا پسوریازیس هستند. این داروها میتوانند بهصورت خوراکی یا موضعی مصرف شوند. برخی از نمونههای رایج در این گروه به شرح زیر هستند:
- پردنیزولون
- متیل پردنیزولون
مصرف طولانیمدت این داروها، بهویژه نوع خوراکی، باید تحت نظر پزشک باشد؛ زیرا میتواند با عوارضی چون افزایش قند خون، افزایش وزن و پوکی استخوان همراه باشد.
اسپریهای بینی ضدآلرژی
شاید عجیب به نظر برسد، اما برخی اسپریهای بینی مانند اولوپاتادین و کرومولین که برای درمان آلرژی بینی بهکار میروند، میتوانند با کنترل هیستامین در بدن، به کاهش خارش پوست نیز کمک کنند. این داروها بیشتر در مواردی کاربرد دارند که خارش با علائم آلرژیک دیگر همراه باشد.
روغنها و کرمهای مناسب برای کاهش خارش
برای درمان سریع خارش بدن میتوانید از محصولات موضعی همچون روغنها، کرمها و پمادهای تخصصی استفاده کنید که نقش مهمی در تسکین علائم و بهبود وضعیت پوست دارند. این محصولات با آبرسانی، تغذیه و تقویت سد دفاعی پوست، خارش ناشی از خشکی، التهاب یا آلرژی را کاهش میدهند. از مهمترین روغنها و کرمهای مناسب برای کاهش خارش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آبرسانها و مرطوبکنندههای قوی
خشکی پوست یکی از دلایل اصلی خارش است؛ بنابراین استفاده منظم از کرمها و بهترین لوسیون بدن، گامی اساسی در کاهش این مشکل محسوب میشود. این محصولات با نگه داشتن رطوبت در لایههای سطحی پوست و جلوگیری از تبخیر آب، از دهیدراته شدن آن جلوگیری میکنند و خارش را تسکین میدهند. نکته مهم این است که مرطوبکننده انتخابی شما باید فاقد مواد شیمیایی، عطر و رنگهای مصنوعی باشد تا باعث تحریک بیشتر پوست نشود.
کرمهای استروئیدی
این کرمها که معمولا حاوی هیدروکورتیزون هستند، خاصیت ضدالتهابی دارند و برای درمان خارشهای ناشی از بیماریهایی مانند اگزما، پسوریازیس یا درماتیت بسیار موثر هستند. با کاهش التهاب، قرمزی و تورم، احساس خارش نیز کاهش مییابد. البته، استفاده طولانیمدت از این کرمها باید زیر نظر پزشک انجام گیرد.
کرمهای غیراستروئیدی
اگر ترجیح میدهید که از محصولات بدون کورتون استفاده کنید، کرمهای حاوی سرامیدها، هیالورونیک اسید، ویتامین E و نیاسینامید گزینههای مناسبی هستند. این ترکیبات به تقویت لایه محافظ پوست، حفظ رطوبت و تسکین خارش کمک میکنند؛ بدون اینکه عوارضی مانند نازک شدن پوست را به دنبال داشته باشند.
کرمهای آنتی هیستامین موضعی
این نوع کرمها هیستامین آزادشده در اثر واکنشهای آلرژیک، نیش حشرات یا تحریکات محیطی را هدف قرار میدهند و به سرعت خارش را کنترل میکنند. استفاده از آنها در مواقعی که خارش بهصورت ناگهانی بروز میکند، میتواند بسیار مفید باشد.
پمادهای بیحسی موضعی
پمادهایی مانند منتول یا پراموکسین هیدروکلراید با بیحس کردن موقت نواحی خارشدار، حس ناخوشایند خارش را کاهش میدهند. البته، باید با احتیاط از آنها استفاده کرد؛ زیرا در برخی افراد ممکن است باعث تحریک بیشتر یا بروز بثورات پوستی شوند.
نقش تغذیه در کاهش خارش پوست
در کنار استفاده از روشهای درمان سریع خارش بدن، توجه به تغذیه نیز نقش مهمی در کاهش خارش پوست ایفا میکند. از مهمترین مواد غذایی که باعث کاهش خارش پوست میشوند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
میوههای سرشار از ویتامین C

پرتقال، کیوی، توت فرنگی و لیموترش از جمله میوههایی هستند که با دارا بودن ویتامین C فراوان، به ترمیم سلولهای پوستی، افزایش تولید کلاژن و کاهش التهابات کمک میکنند. این خواص باعث میشوند که پوست مقاومتر شود و خارش یا خشکی آن کاهش یابد.
غذاهای غنی از امگا-3
اسیدهای چرب امگا-3 که در ماهیهایی مانند سالمون و تن، همچنین در گردو و تخم کتان یافت میشوند، نقش مهمی در کاهش التهابات پوستی دارند. این چربیهای سالم همچنین به حفظ رطوبت پوست کمک میکنند و مانع بروز خارش ناشی از خشکی میشوند.
سبزیجات برگ سبز
پیشتر در مقاله راهکارهای از بین بردن سفید مو در خانه اشاره کرده بودیم که اسفناج، کلم پیچ و جعفری سرشار از ویتامینهای A، E و آنتی اکسیدانهایی هستند که به ترمیم سلولهای پوستی و کاهش تحریکات پوستی کمک خواهند کرد. این سبزیجات از خشکی پوست پیشگیری میکنند و باعث طراوت و لطافت آن میشوند.
آجیلها و دانهها
بادام، گردو، تخمه آفتابگردان و دیگر دانههای روغنی، منابع عالی ویتامین E هستند که خاصیت مرطوبکنندگی دارند و با تقویت سد دفاعی پوست، از خارش ناشی از خشکی جلوگیری میکنند.

مواد غذایی پروبیوتیک
ماست پروبیوتیک، کفیر و مواد تخمیرشده با تقویت فلور روده و سیستم ایمنی بدن، تاثیر غیرمستقیمی بر بهبود سلامت پوست دارند. کاهش التهابهای مزمن گوارشی میتواند به کاهش واکنشهای آلرژیک پوستی و خارش کمک کند.
نوشیدن آب و مصرف میوههای آبدار
هیدراته نگه داشتن بدن یکی از سادهترین راهها برای جلوگیری از خشکی و خارش پوست است. نوشیدن آب کافی و مصرف میوههایی مانند هندوانه، طالبی و خیار که حاوی آب فراوان هستند، به تامین رطوبت مورد نیاز پوست کمک زیادی میکنند.
ادویههای ضدالتهاب
زردچوبه و زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی خود میتوانند به کاهش خارش ناشی از آلرژی یا التهاب کمک کنند. مصرف آنها در غذا یا بهصورت دمنوش توصیه میشود.
مواد غذایی غنی از زینک
زینک (یا روی) ماده معدنی موثری در بازسازی پوست و ترمیم بافتهای آسیبدیده است. از اینرو، مصرف مواد غذایی مانند تخمه کدو، گوشت قرمز و حبوبات میتواند به کاهش خارش ناشی از آسیبهای پوستی کمک کند.
دمنوشهای گیاهی
نعناع، بابونه و چای سبز از جمله دمنوشهایی هستند که با خاصیت ضدالتهابی، تسکیندهنده و آرامبخش خود میتوانند به کاهش خارش پوست در شرایط استرسی یا التهابی کمک کنند.
جمعبندی
در این مطلب تلاش کردیم تا هر آنچه را که باید درباره درمان سریع خارش بدن بدانید، به شما ارائه دهیم. همانطوری که مشاهده کردید، خارش پوست یکی از مشکلات شایع است که میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند خشکی پوست، آلرژی، بیماریهای پوستی، نیش حشرات، استرس و برخی بیماریهای داخلی باشد. برای تسکین سریع این مشکل، روشهای خانگی همچون استفاده از دمنوشهای گیاهی آرامبخش، آب سرد، ژل آلوئهورا، حمام جو دوسر و روغنهای طبیعی مفید هستند. علاوه بر این، مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C، امگا-3، ویتامین E، پروبیوتیکها و زینک، به همراه هیدراته نگه داشتن بدن میتواند در کاهش خارش موثر باشد. در موارد شدیدتر نیز استفاده از داروهای ضدآلرژی و کورتیکواستروئیدها توصیه میشود.
نظرات کاربران