پلوپز یکی از تجهیزات ضروری برای هر آشپزخانه ایرانی است که به شما امکان می‌دهد با فشار دادن یک دکمه، برنج خوشمزه و پفکی بپزید. چه به دنبال این باشید که هنگام دم کردن برنج مدام به آن سر نزنید و چه بخواهید غذاهای مختلف با برنج را آزمایش کنید، پلوپز ابزار مناسبی برای این کار است. خود پلوپزها نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ یک دسته شامل پلوپزهای تک کاره است که تنها کار دم کردن برنج را انجام می‌دهند و دسته دیگر، پلوپزهای چندکاره هستند که با آن‌ها می‌توان غذاهای مختلف از جمله سوپ، انواع خورشت، کیک، فرنی، پیتزا و غیره را تهیه کرد؛ اما طرز استفاده از پلوپز چند کاره چگونه است؟
با توجه به اینکه پلوپزهای چندکاره علاوه‌بر پختن برنج، کارهای دیگری مانند بخارپز، سرخ کردن، ماست‌بندی، آرام‌پز و غیره را انجام می‌دهند و دارای دکمه‌های متعددی هستند، شاید استفاده از آن‌ها کمی گیج‌کننده و دشوار باشد. اما جای هیچ نگرانی نیست چرا که در ادامه این مطلب قصد داریم نحوه استفاده از پلوپز چند کاره و پختن برنج با آن را به طور کامل شرح دهیم، پس با ما همراه باشید.
پلوپز چندکاره چگونه کار می‌کند؟
پلوپزهایی که امروزه از آن‌ها استفاده می‌کنیم ده‌ها سال است که وجود داشته و اولین بار در ژاپن ساخته شده‌اند. آن‌ها می‌توانند جذب مایع توسط دانه برنج را به کمک ترموستات تشخیص دهند: مایع موجود در پلوپز اگر بیشتر آب باشد، نمی‌تواند به بیش از ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد برسد. هنگامی که کل آب جذب شد، المنت حرارتی اجاق گاز می‌چرخد و ترموستات را فعال می‌کند تا دستگاه را به حالت WARM تغییر دهد و بداند که دیگر نیازی به جوشاندن چیزی نیست.
هنگامی که کل آب موجود در پلوپز جذب شد، المنت حرارتی اجاق گاز می‌چرخد و ترموستات را فعال می‌کند تا دستگاه را به حالت WARM تغییر دهد
اکثر پلوپزهای چندکاره دارای یک نمایشگر یا کنترل پنل لمسی هستند که با زدن دکمه منو (menu) در آن‌ها، سایر برنامه‌ها ظاهر می‌شوند. اگر نمایشگر پلوپزتان لمسی نیست، با زدن دکمه منو به صورت ممتد، پلوپز روی برنامه مورد نظر قرار می‌گیرد و آن برنامه انتخاب می‌شود.
آشنایی با دکمه‌های پلوپز چندکاره
همانطور که گفته شد، پلوپز چندکاره دارای برنامه‌های مختلفی است که شما با زدن دکمه منو روی کنترل پنل می‌توانید برنامه مورد نظرتان را انتخاب کنید. در برخی مدل‌ها باید چند ثانیه دکمه مربوطه را فشار دهید و نگه‌دارید تا برنامه انتخاب شود. پس از انتخاب برنامه پخت، دکمه start را فشار داده و منتظر باشید تا غذایتان آماده شود! هر برنامه در پلوپزهای چندکاره دارای مدت زمان پخت اختصاصی است، اما شما می‌توانید این مدت زمان را بر اساس ترجیحات خود تغییر دهید. برای این کار، کافیست دکمه تنظیم ساعت را بزنید و زمان مدنظرتان را وارد کنید.
پلوپز چندکاره دارای برنامه‌های مختلفی است که شما با زدن دکمه منو روی کنترل پنل می‌توانید برنامه مورد نظرتان را انتخاب کنید
در ادامه برای یادگیری بهتر طرز استفاده از پلوپز چند کاره، با دکمه‌های آن بیشتر آشنا می‌شویم:
- دکمه منو (menu): این دکمه برای انتخاب کردن نوع پخت به کار می‌رود و می‌توانید با فشار دادن آن، برنامه مورد نظرتان را انتخاب کنید.
- دکمه تنظیم زمان (temperature/timer): این دکمه برای تنظیم مدت زمان پخت کاربرد دارد. با انتخاب برنامه پخت، مدت زمان آن به صورت پیش فرض تنظیم می‌شود و نیازی به تغییر آن نیست، اما در صورت تمایل می‌توانید با دکمه تنظیم زمان این کار را انجام دهید.
- دکمه start: وقتی پلوپز در حالت پخت قرار گرفت (با انتخاب برنامه پخت و تنظیم مدت زمان)، این دکمه فعال و پخت آغاز می‌شود. در چنین حالتی شما می‌توانید اطلاعات پخت را روی صفحه نمایش پلوپز مشاهده کنید.
- دکمه keep warm: اگر غذایتان پخته است اما می‌خواهید گرم بماند، می‌توانید از این دکمه استفاده کنید تا پلوپز به مدت یک ساعت دمای داخل را ثابت و غذا را گرم نگه دارد.
- دکمه reheat: این دکمه برای گرم کردن مجدد غذا کاربرد دارد. برای استفاده از آن، باید ابتدا دکمه menu را فشار داده و دکمه reheat را انتخاب کنید. با انتخاب این دکمه، مدت زمان گرم شدن غذا به صورت پیش‌فرض تنظیم می‌شود اما در صورت تمایل می‌توانید با دکمه تنظیم زمان آن را تغییر دهید.
معانی کلمات مهم در پلوپزهای چند کاره
علاوه‌بر دکمه‌های بالا، خوب است با کلمات مهم در پلوپزهای چند کاره نیز آشنا شوید تا بتوانید در صورت نیاز از آن‌ها استفاده کنید. این کلمات را در جدول زیر آورده‌ایم:
| کلمه | معنی | کلمه | معنی |
| Porridge | فرنی | Quick | پخت سریع |
| Soup | سوپ | Cake/bread | پخت کیک/نان |
| Deep fry | سرخ‌کن | Vegetable | پخت سبزیجات |
| Slow cook | پخت آرام | Pizza | پیتزا |
| Yoghurt | ماست | Oven | حالت فر |
| Pasta | ماکارونی | Crispy rice | برنج ته‌دیگ‌دار |
| Boil | جوشاندن | Fish | ماهی |
| Oatmeal | پخت جو | Meat | گوشت |
| steam | بخارپز کردن | Stew | خورشت |
طرز استفاده از پلوپز چند کاره برای پخت برنج
طرز استفاده از پلوپز چند کاره به صورت شگفت‌انگیزی آسان است و شما را از دردسر چک کردن مداوم برنج، سر رفتن آب آن و سایر مشکلات پخت برنج روی گاز فارغ می‌کند. برای انجام این کار، کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:
- برنج را پیمانه بزنید. هر نوع برنجی که می‌خواهید مورد استفاده قرار دهید را به مقدار لازم پیمانه بزنید و داخل یک قابلمه بریزید.
- برنج را آبکشی کنید. در این مرحله باید برنج را نهایتاً یک یا دو بار آبکشی کنید تا زوائد در صورت وجود با آب دور ریخته شوند.
- برنج را در قابلمه پلوپز بریزید.
- آب را به میزان لازم به برنج اضافه کنید. مقدار آب بستگی به نوع برنجی دارد که درست می‌کنید، اما می‌توانید همان میزان آبی را مورد استفاده قرار دهید که برای پختن برنج روی گاز در نظر می‌گرفتید.
- درب پلوپز را بگذارید.
- پلوپز را روی حالت پخت قرار دهید. همانطور که در بخش قبلی بررسی شد، با استفاده از دکمه menu برنامه پخت برنج را انتخاب کرده و در صورت نیاز، با دکمه تنظیم زمان، مدت زمان پخت آن را به دلخواه تغییر دهید. در نهایت، دکمه start را بزنید.
- اجازه دهید برنج بپزد. زمان پخت برنج به خود پلوپز و میزان آبی که اضافه کرده‌اید بستگی دارد. معمولاً روی گاز آب زودتر به نقطه جوش می‌رسد، اما این به معنای سر رفتن آب است که در پلوپز چنین اتفاقی نمی‌افتد.
- منتظر صدای بوق پلوپز باشید. پلوپز چند کاره به شما اعلام می‌کند که برنج را پخته است. برخی پلوپزها بوق می‌زنند و برخی دیگر یک آهنگ کوتاه پخش می‌کنند.
- درب پلوپز را بردارید و برنج را چک کنید. همیشه بعد از اینکه پلوپز کار پخت را تمام کرد، خوب است که اجازه دهید ۱۰ دقیقه در بخار داخل قابلمه بماند تا حسابی نرم و پفکی شود. این امر در مورد پخت برنج روی گاز نیز صدق می‌کند.
- هرگاه خواستید، برنج را بکشید و بخورید. حتی اگر ساعت‌ها برنج را داخل پلوپز بگذارید و اجازه دهید روی حالت warm بماند، باز هم در نهایت یک برنج نرم و خوشمزه خواهید داشت. پس هر موقع آماده بودید می‌توانید برنج را از پلوپز خارج کرده و میل کنید.
نکات مهم برای پخت برنج در پلوپز چند کاره
اکنون که با طرز استفاده از پلوپز چند کاره به خوبی آشنا شدیم، خوب است سایر نکات مربوط به پخت برنج در این دستگاه‌های کاربردی را نیز مطرح کنیم. این نکات عبارتند از:
آبکشی برنج
اگر می‌خواهید برنج شما بهترین طعم و بافت را داشته باشد، همیشه توصیه می‌شود قبل از پختن آن را کاملاً آبکشی کنید. با انجام این کار، از شر نشاسته اضافی خلاص می‌شوید و از چسبناک یا شفته شدن برنج جلوگیری می‌کنید. در مورد انواع دیگر مانند برنج قهوه‌ای نیز توصیه می‌شود آن را بشویید تا نشاسته یا زوائد با آب بروند. آبکشی برنج همچنین می‌تواند به جلوگیری از سر رفتن آن کمک کند.
اگر می‌خواهید برنج شما بهترین طعم و بافت را داشته باشد، همیشه توصیه می‌شود قبل از پختن آن را کاملاً آبکشی کنید.
با این حال، اگر برنج پخته‌شده را برای دسر یا غذای پیچیده‌تری نیاز دارید، ممکن است لازم نباشد آن را آبکشی کنید. بنابراین همیشه ابتدا دستور پخت غذای مورد نظر خود را با دقت بخوانید.
خیساندن برنج
خیساندن برنج در آب قبل از پختن آن به مدت حداقل ۳۰ دقیقه می‌تواند مفید باشد. خیساندن می‌تواند زمان پخت را تسریع کرده و بافت برنج پخته‌شده را نرم‌تر سازد. برنج قهوه‌ای و سایر انواع برنج دارای لایه بیرونی قوی‌تری هستند، بنابراین پختن آن‌ها معمولاً زمان بیشتری می‌برد. خیساندن این نوع برنج‌ها، به فرآیند پخت و پز سرعت می‌بخشد و نتیجه نهایی بهتری را برای شما به ارمغان می‌آورد.
نسبت برنج به آب
طرز استفاده از پلوپز چند کاره به شکلی است که اکثر پلوپزها از سیستم اندازه‌گیری ۱:۱ استفاده می‌کنند، یعنی یک فنجان آب به ازای یک فنجان برنج، اما باید از روی قابلمه و دستورالعمل‌های پلوپز شما مشخص باشد که به چه مقدار برنج و آب نیاز دارید. بسیاری از پلوپزها با پیمانه اندازه‌گیری مخصوص به خود عرضه می‌شوند که کار اندازه‌گیری را ساده‌تر می‌کند.
اکثر پلوپزها از سیستم اندازه‌گیری ۱:۱ استفاده می‌کنند، یعنی یک فنجان آب به ازای یک فنجان برنج
حتما دستورالعمل‌ها را با دقت بخوانید و پلوپز را بیش از حد پر نکنید، زیرا این امر می‌تواند باعث مشکلاتی مانند سر رفتن آب یا بد پختن برنج شود.
چگونه بفهمیم برنج آماده است؟
برخی از پلوپزها وقتی زمان پخت تمام می‌شود، بوق می‌زنند یا یک موسیقی کوتاه پخش می‌کنند؛ اما برخی دیگر تنها یک صدای «کلیک» درمی‌آورند که پس از چند بار استفاده به راحتی قابل تشخیص خواهد بود.
در رابطه با بافت و طعم، برنج شما باید کمی سفت به نظر برسد. نباید خیس یا ترد باشد، بلکه باید پف کرده و کمی چسبنده باشد. اگر برنج شما این خصوصیات را ندارد، ممکن است از حجم آب اشتباه یا تنظیم نادرست استفاده کرده باشید.
سایر نکات مهم
درست مانند پختن برنج روی گاز، برداشتن درب پلوپز در حین پخت توصیه نمی‌شود و می‌تواند روند پخت را مختل کند. بسته به نوع پلوپزی که دارید، ممکن است آب داخل قابلمه سر برود بنابراین بهتر است آن را روی میز قرار دهید (جایی که از پریز یا کابل برق دور باشد). همچنین توصیه می‌شود برای داشتن بهترین طعم و بافت پس از پخت، اجازه دهید برنج کمی داخل بخار و گرمای پلوپز بماند.
درست مانند پختن برنج روی گاز، برداشتن درب پلوپز در حین پخت توصیه نمی‌شود و می‌تواند روند پخت را مختل کند
تولیدکنندگان زمان استراحت برنج را ۵ دقیقه توصیه می‌کنند، اما می‌توانید زمان‌های مختلف را آزمایش کنید تا ببینید خودتان چه مدت زمانی را ترجیح می‌دهید.
طرز استفاده از پلوپز چند کاره برای پخت سایر غذاها
همانطور که از نام آن مشخص است، پلوپز چندکاره به غیر از برنج برای پخت غذاهای دیگری مانند سوپ، خورشت، سبزیجات، فرنی و حتی ماست‌بندی نیز قابل استفاده است. در ادامه طرز استفاده از پلوپز چند کاره برای پخت این مواد غذایی را نیز بررسی خواهیم کرد:
- پخت خورشت: با پلوپز خورشت نیز می‌توان پخت اما باید توجه کنید که برخلاف پخت خورشت روی گاز، نباید آب خورشت را زیاد بریزید زیرا در پلوپز، خورشت تنها پخته می‌شود و آب زیادی را از دست نمی‌دهد. اگر آب آن زیاد باشد، خورشت شما جاافتاده نخواهد بود.
- ماست‌بندی: ماست‌بندی یکی از برنامه‌های جالب پلوپزهای چندکاره است که همراه آن‌ها قالب‌های پلاستیکی مقاومی عرضه می‌شود. جهت استفاده از پلوپز چندکاره برای ماست‌بندی، کافیست شیر و مایه ماست را داخل این قالب بریزید و آن را داخل پلوپز قرار دهید. این برنامه مانند سایر برنامه‌های پخت در پلوپز، دارای تایمر و دمای مشخص بوده که معمولاً ۷-۸ ساعته است.
- بخارپز کردن: معمولاً پلوپزهای چندکاره همراه با اقلامی مانند قالب ماست‌بندی، سبد بخارپز، سینی توری سرخ‌کن و کفگیر و ملاقه به فروش می‌رسند. شما می‌توانید از سبد بخارپز برای بخارپز کردن انواع سبزیجات، مرغ، ماهی و غیره استفاده کنید. البته برای این کار باید قابلمه پلوپز را تا نصفه پر از آب کنید و سبد را روی آن قرار دهید تا مواد غذایی به خوبی بخارپز شوند.
ظرفیت پلوپز چند کاره چقدر است؟
هنگام انتخاب پلوپز، ظرفیت یک فاکتور مهم است که باید در نظر بگیرید. پلوپزها معمولاً در ظرفیت‌های ۳، ۶ یا ۱۰ پیمانه تولید می‌شوند. ظرفیت پلوپز نشان می‌دهد که چه مقدار برنج پخته یا نپخته را قادر است نگه دارد. قبل از خرید، توضیحات و دستورالعمل‌های مربوط به پلوپز را به دقت بخوانید.
پلوپز کوچک (۳ پیمانه‌ای) برای خانواده‌های کوچک‌تر مناسب‌تر است.
پلوپزهای کوچک برای پخت مقادیر زیاد برنج مناسب نیستند، زیرا ممکن است برنج در آن‌ها سر برود. برعکس این امر برای پلوپزهای بزرگ نیز صدق می‌کند. اگر در وعده‌های غذایی‌تان برنج زیاد می‌خورید یا برای یک خانواده بزرگ آشپزی می‌کنید، به سراغ پلوپز متوسط یا بزرگ بروید. پلوپز کوچک (۳ پیمانه‌ای) برای خانواده‌های کوچک‌تر مناسب‌تر است.
سخن پایانی
در این مقاله به طرز استفاده از پلوپز چند کاره پرداختیم و نحوه استفاده از قابلیت‌های این اقلام کاربردی را به صورت جامع و مفصل توضیح دادیم. پلوپزهای چندکاره یکی از محبوب‌ترین لوازم خانگی برقی به شمار می‌روند که امروزه تقریباً در هر منزلی یافت می‌شوند. داشتن این دستگاه‌ها بخصوص برای افرادی که شاغل هستند و وقت آشپزی ندارند، یک ضرورت است. با استفاده از این راهنمای جامع، می‌توانید از پلوپز چندکاره خود نهایت بهره را ببرید و حتی از آن برای درست کردن ماست استفاده کنید!
سوالات متداول
چگونه می‌توان از سرخ‌کن پلوپز چندکاره استفاده کرد؟
معمولاً پلوپزهای چندکاره همراه با یک سبد توری سرخ‌کن عرضه می‌شوند که می‌توانید مواد غذایی مورد نظر را داخل آن قرار داده، در قابلمه پلوپز روغن بریزید و سبد را درون قابلمه بگذارید.
طرز استفاده از پلوپز چند کاره پارس خزر چگونه است؟
پلوپز چندکاره پارس خزر دارای حالت‌های مختلفی (آرام‌پز، بخارپز و غیره) است که می‌توانید پس از قرار دادن آن روی حالت مورد نظر (برای مثال خورشت یا سوپ)، مواد غذایی را داخل قابلمه بریزید و بگذارید پلوپز کار پخت را انجام دهد.
پخت برنج در پلوپز چندکاره چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان پخت برنج در پلوپزهای چندکاره معمولاً بین ۴۵ دقیقه تا یک ساعت متغیر است و این زمان بیشتر به ترجیحات شما بستگی دارد.
دیدگاهتان را بنویسید